Հիշել նախագիծը

ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հ Ի Մ Ն Ա Վ Ո Ր ՈՒ Մ

«ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ

ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՕՐԵՆՔԻ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

 

Ընթացիկ վիճակը, իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը, առկա խնդիրների առաջարկվող լուծումները.

Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի (այսուհետ նաև՝ Օրենսգիրք) 255-րդ հոդվածը սահմանելով վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրության բովանդակությանը ներկայացվող պահանջները՝ նախատեսում է, որ  «(...) վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրության մեջ նշվում է` դրա կազմելու ամսաթիվն ու տեղը, արձանագրությունը կազմող անձի պաշտոնը, անունը, հայրանունը, ազգանունը, տեղեկություններ խախտողի անձի մասին, վարչական իրավախախտման կատարման տեղը, ժամանակը և էությունը, այն նորմատիվ ակտը, որը պատասխանատվություն է նախատեսում տվյալ իրավախախտման համար, վկաների և տուժողների ազգանունները և հասցեները, եթե այդպիսիք կան, խախտողի բացատրությունը, գործի լուծման համար անհրաժեշտ այլ տեղեկություններ: Արձանագրությունը ստորագրում են այն կազմող անձը և վարչական իրավախախտում կատարած անձը, վկաների և տուժողների առկայության դեպքում արձանագրությունը կարող են ստորագրել նաև այդ անձինք: Եթե իրավախախտում կատարած անձը հրաժարվում է ստորագրել արձանագրությունը, դրանում այդ մասին նշում է կատարվում: Իրավախախտում կատարած անձն իրավունք ունի ներկայացնելու արձանագրությանը կցվող բացատրություններ և դիտողություններ արձանագրության բովանդակության առթիվ, ինչպես նաև շարադրելու այն ստորագրելուց իր հրաժարվելու շարժառիթները: Խախտողին բացատրվում է Օրենսգրքի 267 հոդվածով նախատեսված նրա իրավունքներն ու պարտականությունները, որի մասին արձանագրության մեջ նշում է արվում (...)»:

Վերոգրյալ կարգավորումների վերլուծությունից պարզ է դառնում, որ Օրենսգրքի 255-րդ հոդվածի պահանջը հետևյալն է՝ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրությունը կազմել իրավախախտում կատարած անձի ներկայությամբ՝ վերջինիս պարտադիր պարզաբանելով Օրենսգրքի 267-րդ հոդվածով  նախատեսված նրա իրավունքներն ու պարտականությունները:

Հաշվի առնելով հիշյալ կարգավորման առնչությամբ գործնականում առաջացող հիմնախնդիրները և վարչական մարմինների կողմից կայացվող ակտերի վիճարկման հանգամանքը՝ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրության կազմման պահանջներին համապարփակ կերպով անդրադարձել է նաև Վճռաբեկ դատարանը, մասնավորապես՝ Վճռաբեկ դատարանը իր ՎԴ/0150/05/16 որոշմամբ անդրադառնալով Օրենսգրքի 255-րդ հոդվածում ամրագրված կարգավորմանը՝ արձանագրել է հետևյալը՝ «(...) վերոգրյալ իրավադրույթներից բխում է, որ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործի քննությունն իրականացնելու իրավասություն ունեցող պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինները (պաշտոնատար անձինք) վարչական իրավախախտում կատարելու մասին արձանագրությունը պետք է կազմեն ենթադրյալ իրավախախտումը կատարած անձի ներկայությամբ, և վերջինս պետք է ստորագրի այն, իսկ եթե նա հրաժարվում է ստորագրել արձանագրությունը, ապա վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործը քննելու իրավասություն ունեցող վարչական մարմինը (պաշտոնատար անձը) դրա մասին համապատասխան նշում է կատարում արձանագրության մեջ: (...) Անձը, որին վերագրվում է ենթադրյալ վարչական իրավախախտումը, իրավունք ունի ներկայացնել բացատրություններ և դիտողություններ արձանագրության բովանդակության առթիվ, որոնք կցվում են վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրությանը, իսկ այն դեպքերում, երբ նա հրաժարվում է ստորագրել արձանագրությունը, ապա կարող է արձանագրությունում շարադրել այն շարժառիթները, որոնք իր կարծիքով հիմք են հանդիսացել արձանագրությունը ստորագրելուց հրաժարվելու համար: Բացի այդ, վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործի քննությունն իրականացնելու իրավասություն ունեցող պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինները վարչական իրավախախտում կատարելու մասին արձանագրություն կազմելիս անձին պետք է բացատրեն Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 267-րդ հոդվածով նախատեսված՝ նրա իրավունքներն ու պարտականությունները, և դրա մասին նույնպես համապատասխան նշում կատարեն արձանագրության մեջ:»:

Այսպիսով, ինչպես նշված իրավական դիրքորոշումներից պարզ է դառնում՝ Վճռաբեկ դատարանը եզրահանգել է, որ վարչական մարմինը (պաշտոնատար անձը) իրավասու է իրավախախտին ենթարկել վարչական պատասխանատվության միայն վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրությունը կազմելու վերոգրյալ ընդհանուր կանոնների, ինչպես նաև արձանագրության բովանդակությանը ներկայացվող հիմնական պահանջների պահպանման պայմաններում: Վերոգրյալի համատեքստում, սակայն, հարկ է նկատել, որ գործնականում, հաճախ, վարչական իրավախախտման հատկանիշների հայտնաբերման պահին՝ իրավախախտման սուբյեկտի արձանագրության կազմման վայրում չգտնվելը հանգեցնում է մի շարք խնդիրների, մասնավորապես՝ մի կողմից վարչական իրավախախտում կատարած անձի բացակայության (արձանագրության կազմման պահին վարչական իրավախախտման հայտնաբերման վայրում չգտնվելու) պայմաններում Օրենսգրքի 255-րդ հոդվածում ամրագրված իմպերատիվ պահանջների համատեքստում շատ հաճախ հնարավոր չի լինում արձանագրել հայտնաբերված վարչական իրավախախտումները, մյուս կողմից էլ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրություն կազմելիս Օրենսգրքի 255-րդ հոդվածով նախատեսված պահանջներից որևէ մեկը չպահպանելը հանգեցնում է կազմված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրության և դրա հիման վրա ընդունվող վարչական ակտի վիճարկմանը, ինչն էլ իր հերթին հանգեցնում է աշխատանքային գործընթացի խափանմանը և խոչընդոտ հանդիսանում Օրենսգրքով նախատեսված վարչական իրավախախտումների կանխարգելման և ըստ այդմ նաև՝ վարչական պատասխանատվության միջոցներ կիրառելու գործընթացի համար:

Հաշվի առնելով վերոգրյալը՝ անհրաժեշտություն է առաջացել Օրենսգրքում կատարել փոփոխություններ: Մասնավորապես, որպես նշված հիմնախնդիրների լուծում, Նախագծով առաջարկվում է նախատեսել, որ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրություն կազմելիս վարչական իրավախախտում կատարած անձի ներկայությունը պարտադիր չէ: Արձանագրությունը ստորագրում է այն կազմող անձը: Արձանագրությունը կարող են ստորագրել նաև արձանագրության կազմման պահին ներկա գտնվող իրավախախտում կատարած անձը, վկանները և տուժողները՝ առկայության դեպքում: Եթե արձանագրության կազմման պահին իրավախախտում կատարած անձը ներկա է և հրաժարվում է ստորագրել արձանագրությունը, դրանում այդ մասին նշում է կատարվում: Արձանագրության կազմման պահին ներկա գտնվող իրավախախտում կատարած անձն իրավունք ունի ներկայացնելու արձանագրությանը կցվող բացատրություններ և դիտողություններ արձանագրության բովանդակության առթիվ, ինչպես նաև շարադրելու այն ստորագրելուց իր հրաժարվելու շարժառիթները: Արձանագրություն կազմելիս խախտողին, եթե վերջինս ներկա է արձանագրության կազմմանը, բացատրվում է նույն օրենսգրքի 267-րդ հոդվածով նախատեսված նրա իրավունքներն ու պարտականությունները, որի մասին արձանագրության մեջ նշում է արվում: Այն պարագայում, երբ իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրությունը կազմվում է առանց վարչական իրավախախտում կատարած անձի ներկայության՝ նույն օրենսգրքի 267-րդ հոդվածով նախատեսված իրավունքներն ու պարտականությունները նշվում են արձանագրությունը անձին ներկայացնելիս՝ կից ներկայացվող ուղեկցող գրության մեջ:

Միաժամանակ, Նախագծով առաջարկվում է նախատեսել նաև, որ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրության մեջ նշվում են՝ դրա կազմելու ամսաթիվը, արձանագրությունը կազմող անձի պաշտոնը, անունը, հայրանունը, ազգանունը, վարչական իրավախախտման կատարման տեղը, ժամանակը և էությունը, այն նորմատիվ իրավական ակտը, որը պատասխանատվություն է նախատեսում տվյալ իրավախախտման համար, վկաների և տուժողների անունները, ազգանունները և հասցեները, եթե այդպիսիք կան, տեղեկություններ խախտողի անձի մասին, ինչպես նաև գործի լուծման համար նշանակություն ունեցող անհրաժեշտ այլ տեղեկություններ:

Այսպիսով՝ առաջարկվող փոփոխությամբ՝ արձանագրության կազմման պահին վարչական իրավախախտում կատարած անձի ներկայության պարագայում կգործեն Օրենսգրքի գործող 255-րդ հոդվածում ամրագրված կարգավորումները, իսկ վերջինիս բացակայության պայմաններում՝ Նախագծով առաջարկվող կարգավորումները:

Օրենսգրքի 267-րդ հոդվածը նախատեսում է, որ վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործը քննվում է վարչական պատասխանատվության ենթարկվող անձի ներկայությամբ, գործը կարող է այդ անձի բացակայությամբ քննվել միայն այն դեպքերում, երբ տվյալներ կան գործի քննության տեղի և ժամանակի մասին նրան ժամանակին ծանուցելու վերաբերյալ և եթե նրանից միջնորդություն չի ստացվել գործի քննությունը հետաձգելու մասին, իսկ 278-րդ հոդվածը սահմանելով վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործը քննելու կարգը՝ նախատեսում է, որ գործի քննությունն սկսվում է տվյալ գործը քննող կոլեգիալ մարմնի կազմը հայտարարելով կամ պաշտոնատար անձին ներկայացնելով: Գործը քննող կոլեգիալ մարմնի նիստին նախագահողը կամ պաշտոնատար անձը հայտարարում է, թե ինչ գործ է քննվելու, ով է կանչված վարչական պատասխանատվության, գործի քննությանը մասնակցող անձանց բացատրում է նրանց իրավունքներն ու պարտականությունները, հրապարակում է վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրությունը: Նիստում լսում են գործի քննությանը մասնակցող անձանց, հետազոտվում են ապացույցները և լուծվում միջնորդությունները: Գործի քննությանը դատախազի մասնակցության դեպքում լսվում է նրա եզրակացությունը:

Վերոգրյալ կարգավորումների վերլուծությունից պարզ է դառնում, որ Օրենսգիրքը նախատեսում է վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերի քննության միայն բանավոր ընթացակարգ, իսկ գործերի քննության գրավոր ընթացակարգ Օրենսգրքով նախատեսված չէ, մինչդեռ, վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացնելը կնպաստի վարչական մարմինների կողմից քննվող գործերի արդյունավետությանը, խնայողությանը, ինչպես նաև դյուրինացմանը:

Հատկանշական է, որ միջազգային փորձի ուսումնասիրությունից ևս բխում է վարույթների ընթացքում գործերի քննության գրավոր ընթացակարգ ներդնելու արդի միտումները[1]: Հիշյալ հաշվառմամբ ՀՀ ներպետական իրավական համակարգում մի շարք օրենսդրական փոփոխությունների արդյունքում ևս ներդրվել է գործերի քննության գրավոր ընթացակարգ: Մասնավորապես՝ Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 7-րդ հոդվածը նախատեսում է, որ դատարանում գործերի քննությունն իրականացվում է բանավոր: Նույն օրենսգրքով նախատեսված դեպքերում գործի քննությունը կարող է իրականացվել կամ իրականացվում է գրավոր ընթացակարգով: Նույն օրենսգրքի 116-րդ և 117-րդ հոդվածների համաձայն՝ վարչական դատարանում գործի գրավոր ընթացակարգով քննությունն իրականացվում է նույն օրենսգրքով նախատեսված գործի քննության ընդհանուր կանոնների համաձայն՝ այն հատուկ կանոնների պահպանմամբ, որոնք սահմանված են նույն գլխի դրույթներով: Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ ՀՀ օրենսգրքի 123.3-րդ հոդվածով, 123.5-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ մասերով, 123.6-րդ, 124-րդ, 124.3-րդ, 124.4-րդ և 124.7-րդ հոդվածներով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերի քննությունն իրականացվում է գրավոր ընթացակարգով:

Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի համաձայն՝ Վարչական դատարանը գործը գրավոր ընթացակարգով քննելու հարցը լուծում է հայցադիմումը վարույթ ընդունելու որոշմամբ, իսկ նույն օրենսգրքի 117-րդ հոդվածի 2-րդ մասով նախատեսված դեպքերում գրավոր ընթացակարգը կարող է կիրառվել նաև մինչև գործով դատաքննություն նշանակելը առանձին ակտի ձևով կայացված որոշմամբ: Նույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված որոշումների մեջ նշվում է գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի հրապարակման օրը: Նույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված որոշումների հետ մեկտեղ դատավարության մասնակցին ուղարկվում է գրավոր պարզաբանում՝ վարչական դատարանի որոշումն ստանալուց հետո կատարման ենթակա գործողությունների, այդ թվում՝ վարչական վարույթի բոլոր նյութերը ներկայացնելու, դրանց կատարման ժամկետների և չկատարելու հետևանքների մասին:

Վարչական գործերի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացնելու վերաբերյալ կարգավորումներ նախատեսում է նաև «Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության մասին» օրենքի 64-րդ հոդվածը, համաձայն որի՝ վարչական վարույթի մասնակցի լսված լինելու իրավունքն ապահովվում է վարույթի հարուցման մասին ծանուցվելուց հետո նրա կողմից երկշաբաթյա ժամկետում վարույթում քննարկվող հարցերի վերաբերյալ Հանձնաժողով գրավոր դիրքորոշում և այն հիմնավորող նյութեր ներկայացնելու միջոցով: Վարչական վարույթի մասնակցի հիմնավոր միջնորդության հիման վրա նույն մասով սահմանված ժամկետը կարող է Հանձնաժողովի նախագահի գրությամբ երկարաձգվել մինչև երկշաբաթյա ժամկետով: Հանձնաժողովը բանավոր լսումներ անցկացնելու անհրաժեշտության դեպքում վարույթի մասնակիցներին և, ըստ անհրաժեշտության, այլ անձանց ծանուցում է Հանձնաժողովի նիստի ժամանակի և վայրի մասին: Նիստի ժամանակի և վայրի մասին ծանուցված վարույթի մասնակցի չներկայանալը խոչընդոտ չէ նիստի անցկացման համար:

Տվյալ պարագայում վերոգրյալի համատեքստում անդրադառնալով Օրենսգրքով նախատեսված կարգավորումներին և նպատակ ունենալով նպաստել վարչական վարույթների արդյունավետ իրականացմանը՝ Նախագծով առաջարկվում է Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում ներդնել գրավոր ընթացակարգ՝ նախատեսելով, որ (...) նույն օրենսգրքի 219.1-ին հոդվածով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերի քննությունը վարչական մարմնի կողմից իրականացվում է գրավոր ընթացակարգով, բացառությամբ այն դեպքերի, երբ վարչական մարմինը գալիս է եզրահանգման, որ գործն անհրաժեշտ է քննել բանավոր ընթացակարգով: Վարչական իրավախախումների վերաբերյալ գործերի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացվում է նույն օրենսգրքով նախատեսված գործի քննության ընդհանուր կանոնների համաձայն` այն հատուկ կանոնների պահպանմամբ, որոնք սահմանված են նույն հոդվածով: Վարչական վարույթի մասնակցի լսված լինելու իրավունքն ապահովվում է վարույթի հարուցման մասին ծանուցվելուց հետո նրա կողմից վարույթում քննարկվող հարցերի վերաբերյալ գրավոր դիրքորոշում և այն հիմնավորող նյութեր ներկայացնելու միջոցով: Վարչական մարմինը վարչական վարույթի մասնակիցներին վարչական գործի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացնելու վերաբերյալ ծանուցում է վարչական վարույթի վերաբերյալ նյութերը (արձանագրություն և այլ անհրաժեշտ փաստաթղթեր) անձին ներկայացնելու հետ մեկտեղ: Հիշյալ ծանուցման հետ մեկտեղ վարչական մարմինը վարչական վարույթի մասնակիցներին ներկայացնում է նաև գրավոր պարզաբանում՝ օրենսգրքի 267-րդ հոդվածով նախատեսված իրավունքների և պարտականությունների մասին, վարչական վարույթի համար անհրաժեշտ նյութերը ներկայացնելու, դրանց ներկայացման ժամկետների և սահմանված ժամկետում չներկայացնելու հետևանքների մասին: Վարչական վարույթի մասնակցի միջնորդությունները, բացատրությունները, ապացույցները և այլ անհրաժեշտ նյութերը կարող են ներկայացվել վարչական գործի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացնելու վերաբերյալ ծանուցվելուց հետո մեկ շաբաթյա ժամկետում: Բանավոր լսումներ անցկացնելու անհրաժեշտության դեպքում վարչական մարմինը վարույթի մասնակիցներին և, ըստ անհրաժեշտության, այլ անձանց ծանուցում է նիստի անցկացման ժամանակի և վայրի մասին: Վարչական գործի քննությունը բանավոր ընթացակարգով իրականացնելու դեպքում վարույթի նկատմամբ կիրառվում են նույն օրենսգրքով նախատեսված վարչական գործի քննության կարգին վերաբերող ընդհանուր կարգավորումները:

Նախագծով առաջարկվում է Օրենսգրքի 124.7-րդ հոդվածով նախատեսված իրավախախտումների վերաբերյալ գործերով վարչական ակտերի արտադատական կարգով բողոքարկման պարտադիր նախապայմանի սահմանում, որը կխթանի անձի իրավունքների պաշտպանության արդյունավետ կառուցակարգերի և ընթացակարգերի սահմանմանը, նյութական ռեսուրսների խնայողությանը, ողջամիտ ժամկետում անձի իրավունքների պաշտպանության հնարավորությանը, կնպաստի դատարանների անհարկի ծանրաբեռնվածության թեթևացմանը, դատարանների գործունեության արդյունավետության բարձրացմանը:

Առաջարկվող կարգավորման պարագայում դատարանում կվիճարկվեն բացառապես վերադասության կարգով չվերացված վարչական ակտերը, ինչն էլ  կհանգեցնի վարչական դատարանի ծանրաբեռնվածության նվազեցմանը և անձի իրավունքների արդյունավետ պաշտպանությանը: Բացի այդ, Նախագծով առաջարկվող կարգավորմամբ մինչև դատական իշխանության միջամտությունը հնարավորություն կտրվի վարչական մարմնին վերացնելու վիճարկվող վարչական ակտերը:

Հարկ է նկատել, որ վարչական բողոքարկման միջոցների սպառման պահանջը ամերիկյան վարչական իրավունքի դոկտրինալ սկզբունքներից է, որը սկիզբ է առել դեռևս 19- րդ դարում, երբ դատարանները պահանջել են սպառել վարչական միջոցները մինչև դատարան դիմելը: Մինչ օրս սա դատավարության հիմնական կանոններից է: Իհարկե, ամերիկյան մասնագետները քննարկում են դրա նպատակահարմարությունը բացառիկ դեպքերում, սակայն նրանց շրջանում չկա վեճ այն հարցի շուրջ՝ արդյո՞ք վարչական բողոքարկման միջոցների սպառումը ինքնին դատական պաշտպանության համաչափ սահմանափակում է, թե՝ ոչ: Նման սահմանափակումը ոչ միայն համարվում է իրավաչափ, այլև անհրաժեշտ պայման իշխանությունների բաժանման և հակակշռման համակարգի ապահովման համար: Ամերիկյան վարչական իրավունքի դոկտրինալ աղբյուրներում առաջնային է այն գաղափարը, որ գործադիր իշխանությունը պետք է հնարավորություն ունենա շտկելու իր սխալները մինչև դատական իշխանության միջամտությունը: Սա կարևոր գործոն է գործադիր իշխանության ինքնուրույնությունը երաշխավորելու համար[2]:

Եվրոպական երկրներում ևս վարչական բողոքարկման միջոցների սպառման դոկտրինը լայնորեն տարածված է և միջոցների սպառման պահանջը համարվում է հիմնական[3]: Մասնավորապես, այդպիսի երկրների ցանկում են ներառված Իսպանիան[4] , Բելգիան, Չեխիան, Իռլանդիան, Լյուքսեմբուրգը, Մալթան, Ավստրիան, Սլովենիան, Սլովակիան, Ֆինլանդիան, Գերմանիան[5] , Շվեդիան, Մեծ Բրիտանիան, Հունգարիան[6] :

Նախագծով առաջարկվում է փոփոխություն կատարել նաև Օրենսգրքի 37-րդ հոդվածում: Մասնավորապես՝ Օրենսգրքի 37-րդ հոդվածի համաձայն՝ վարչական տույժը կարող է նշանակվել իրավախախտումը կատարվելու օրվանից ոչ ուշ, քան երկու ամսվա ընթացքում, բացառությամբ նույն հոդվածով նախատեսված դեպքերի, իսկ շարունակվող և տևող իրավախախտման դեպքում` այն բացահայտվելու օրվանից երկու ամսվա ընթացքում, բացառությամբ նույն հոդվածով նախատեսված դեպքերի: Գործնականում Օրենսգրքի 37-րդ հոդվածի 1-ին պարբերությունում նախատեսված՝ վարչական իրավախախտման կատարման օրվանից ոչ ուշ, քան երկու ամսվա ընթացքում վարչական տույժ նշանակելու ժամկետները չեն ծառայում վարչական իրավախախտումների հայտնաբերման, արձանագրման, անձի ծանուցման, վարչական վարույթի բազմակողմանի, լրիվ և արդյունավետ իրականացմանը, ուստի նախագծով առաջարկվում է փոփոխել սահմանված ժամկետները՝ նախատեսելով առավել ողջամիտ և գործուն կառուցակարգեր:

Նախագծով առաջարկվում է Օրենսգրքի 37-րդ հոդվածում նախատեսել նաև, որ վարչական իրավախախտումը այլ անձի կողմից կատարելու փաստը հաստատվելու դեպքում նույն հոդվածի 1-ին մասով սահմանված ժամկետը հաշվարկվում է համապատասխանաբար վարչական իրավախախտումը այլ անձի կողմից կատարելու փաստը հաստատվելու օրվանից:

Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք.    

Նախագիծը մշակվել է Երևանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի կողմից:

           Իրավական ակտի կիրառման դեպքում ակնկալվող արդյունքը.

           Նախագծի ընդունման նպատակն է նպաստել վարչական մարմինների կողմից քննվող գործերի արդյունավետությանը, ներդնել գործուն մեխանիզմներ վարչական իրավախախտումների հայտնաբերման և բազմակողմանի, լրիվ, օբյեկտիվ քննության համար: Նախագծով ակնկալվում է ներդնել վարչական գործերի քննության գրավոր ընթացակարգ, որը կնպաստի վարչական մարմիննեի կողմից քննվող գործերի արդյունավետությանը, խնայողությանը, ինչպես նաև դյուրինացմանը:

Օրենքի ընդունման կապակցությամբ այլ նորմատիվ իրավական ակտերի ընդունման անհրաժեշտության մասին

Նախագծի ընդունումը այլ իրավական ակտերում փոփոխություններ կատարելու անհրաժեշտություն չի առաջացնում:

Օրենքի ընդունման կապակցությամբ պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմինների բյուջեներում եկամուտների և ծախսերի ավելացման կամ նվազեցման մասին

Նախագծի ընդունման կապակցությամբ լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտություն չի առաջանա, պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների բյուջեներում ծախսերի և եկամուտների ավելացում և նվազեցում չի նախատեսվում:

Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավարություններ».

Նախագիծն առնչվում է Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050 փաստաթղթի հետ: Հայաստանի վերափոխման՝ մինչև 2050թ. ռազմավարությամբ նախանշված են մի շարք նպատակներ, այդ թվում՝ որպես մեգանպատակ նշված է իրավական Հայաստանի ապահովումը:

 

  • Քննարկվել է

    18.07.2022 - 03.08.2022

  • Տեսակ

    Օրենք

  • Ոլորտ

    Վարչական իրավախախտում

  • Նախարարություն

    Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն

Ուղարկել նամակ նախագծի հեղինակին

Ձեր ուղարկած առաջարկը կտեղադրվի կայքում 10 աշխ. օրվա ընթացքում

Չեղարկել

Դիտումներ` 5133

Տպել

Առաջարկներ`

Դավիթ Ասատրյան

03.08.2022

Փոփոխել հոդված 3-ում սահմանված հետևյալ ձևակերպումը . Վարչական իրավախախտման վերաբերյալ արձանագրություն կազմելիս վարչական իրավախախտում կատարած անձի ներկայությունը պարտադիր չէ: Մասնավորապես վարչական վարույթում արձանագրությունը ապացույցի տեսակ է, իսկ եթե դրան ակտի հասցեատեը մինչև կազմելը հնարավորություն չի տալիս ծանոթանալ, ներկայացնել դիրքորոշումներ, ապացույցներ. ապա դա հետագայում կարող է հանգեցնել այդ ապացույցի վստահարժան լինելու հանգամանքին կասկածի տակ առնելուն: Անհրաժեշտ է փոփոխել հոդվածը և սահմանել, որ արձանագրությունը կարող է կազմվել այն դեպքում, երբ վարույթը իրականացվում է գրավոր ընթացակարգով (այդ դեպքում պարտադիր այն պետք է ներկայացվի վարույթի մասնակցին ծանոթացման) կամ այն դեպքերում, երբ վարույթի մասնակիցը հրաժարվում է մասնակցել վարչական վարույթին՝ արձանագրության կազմմանը:

Դավիթ Ասատրյան

03.08.2022

Առաջարկում եմ հետևյալ ձևակերպման մեջ կատարել փոփոխություն. Վարչական վարույթի մասնակցի միջնորդությունները, բացատրությունները, ապացույցները և այլ անհրաժեշտ նյութերը կարող են ներկայացվել վարչական գործի քննությունը գրավոր ընթացակարգով իրականացնելու վերաբերյալ ծանուցվելուց հետո մեկ շաբաթյա ժամկետում: Նշված ժամկետից դուրս ներկայացված դիրքորոշումները և/կամ առարկությունները թողնվում են առանց քննարկման: Մասնավորապես սահմանել ժամկետը հարգելի համարելու հնարավորություն: Այդ ժամկետները կարող են խախտվել տարբեր օբյեկտիվ հանգամանքներից ելնելով, ուստի պետք է տրվի հնարավորություն անձին ներկայացնել իր դիրքորոշումները կամ ապացույցները այնպիսի ժամկետում, որը հնարավորություն է տալիս օբյեկտիվ հանգամանքները:

Դավիթ Ասատրյան

03.08.2022

Առաջարկում եմ հոդված 5-ում սահմանել կանոն, համաձայն որի վարույթի մասնակիցը իրավունք ունի միջնորդի գործը բանավոր ընթացակարգով քննելու մասին, որի դեպքում վարչական մարմինը կայացնում է որոշում եթե ներկայացված փաստերի համաձայն բանավոր ընթացակարգը կարող է նպաստել գործով բազմակողմանի օբյեկտիվ և լրիվ քննությանը:

Տեսնել ավելին