«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի օգոստոսի 22-ի N 1153-Ն որոշման մեջ փոփոխություն կատարելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 2019 ԹՎԱԿԱՆԻ ՕԳՈՍՏՈՍԻ 22-Ի

N 1153-Ն ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ

1. Իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը.

Նախագծի ընդունումը պայմանավորված է Կրթության տեսչական  մարմնի կողմից իրականացվող` ռիսկի վրա հիմնված ստուգումների մեթոդաբանությունը բարելավելու անհրաժեշտությամբ:

 2. Ընթացիկ իրավիճակը և խնդիրները.

 «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպման և անցկացման մասին» օրենքի համաձայն՝ պլանային ստուգումները իրականացվում են ՀՀ կառավարության կողմից հաստատված ռիսկի վրա հիմնված ստուգումների մեթոդաբանության հիման վրա ընտրված և տեսչական մարմնի ստուգումների տարեկան ծրագրում ներառված տնտեսավարող սուբյեկտների մոտ: ՀՀ Կառավարության 2019 թվականի օգոստոսի 22-ի N 1153-Ն որոշմամբ հաստատվել է Կրթության տեսչական  մարմնի կողմից իրականացվող` ռիսկի վրա հիմնված ստուգումների մեթոդաբանությունը, որի հիման վրա  2020 և 2021 թվականներին  կազմվել են  ստուգումների տարեկան ծրագրերը: Սակայն, ուսումնասիրելով վերջին 2 տարվա ընթացքում տարեկան ծրագրում ընդգրկվող ուսումնական հաստատությունները և դրանց ռիսկայնության հաստիճանը՝ բացահայտվել են ռիսկի հաշվարկման մեթոդներում որոշակի թերություններ:

Մասնավորապես՝ ոլորտային ռիսկի գործող չափանիշներով տարբեր ոլորտների ոլորտային ռիսկի միավորների տարբերությունը չնչին է: Մինչդեռ, «Հայաստանի Հանրապետությունում ստուգումների կազմակերպ­ման և անցկացման մասին» ՀՀ օրենքի 2.1-ին հոդվածի 1-ին մասի պահանջի համաձայն՝ ստուգում իրականացնող մարմինը ստուգումները նպատակաուղղում է դեպի այն ոլորտները, …, որոնք առավել ռիսկային են:

 Հետևաբար, անհրաժեշտություն կա սահմանելու ոլորտային ռիսկի գնահատման այնպիսի չափանիշներ, որոնք օբյեկտիվորեն կարտացոլեն հենց ոլորտի ռիսկայնության մակարդակը:

Բացի այդ, գործող չափանիշներում ոլորտային ռիսկը ընդհանուր ռիսկի մեջ 300 միավորից գնահատվում է առավելագույնը ընդամենը 50 միավոր: Այսպիսով, ստացվում է, որ հաստատությունները ստուգումների տարեկան ծրագրում ներառվում են հիմնականում անհատական ռիսկային միավորի շնորհիվ:

3. Առաջարկվող կարգավորման նպատակը և բնույթը

Նախագծի ընդունման նպատակն է շտկել մեթոդաբանությունում առկա թերությունները, որի արդյունքում ստուգումների տարեկան պլանը կկազմվի ավելի արդյունավետ և առավելագույնս կուղղվի դեպի ավելի ռիսկային ուսումնական հաստատություններ:

Այդ նպատակով ներկայացված նախագծում պահպանելով հաստատությունների ռիսկային միավորների ընդհանուր հանրագումարը՝ 300 միավոր, փոփոխվել է ոլորտային և անհատական ռիսկային միավորների համամասնությունը. Ոլորտային ռիսկի առավելագույն միավոր է սահմանվել 100-ը:

Ինչպես նաև փոփոխվել են ոլորտային ռիսկի չափանիշներից 2-ը: Գործող «ոլորտի ուսումնական հաստատությունների անհատական ռիսկերի միջին ցուցանիշը» և «ոլորտի ուսումնական հաստատությունների անհատական ռիսկերի միջին ցուցանիշի փոփոխման չափանիշը» չափորոշիչների փոխարեն նախատեսվում են «ոլորտի մանկավարժական աշխատողների միջին թիվը» և « տեսչական մարմնի կողմից վերջին 3 ուսումնական տարիների ընթացքում ոլորտի ուսումնական հաստատություններում իրականացված ստուգումների արդյունքում արձանագրված խախտումների միջին թիվը» չափորոշիչները:

Միաժամանակ որոշակի փոփոխությունների են ենթարկվել նաև անհատական ռիսկի առաջին բաղադրիչի գնահատման չափանիշները, իսկ ռիսկայնության առավելագույն միավոր է սահմանվել նախկին 100-ի փոխարեն 50-ը:

Ինչպես նաև մանրամասն նկարագրվել է ուսումնական հաստատությունների ռիսկի գնահատման համար կիրառվող տվյալների բազայում պարունակվող տեղեկատվությունը:

Այսպիսով՝ վերը նշված փոփոխությունների արդյունքում տեսչական մարմնի ռիսկի վրա հիմնված ստուգումների մեթոդաբանության նոր տարբերակում կունենանք ոլորտային ռիսկերի ակնառու տարբերություն, ինչը հստակ կառանձնացնի բարձր, միջին և ցածր ռիսկային ուսումնական հաստատությունները և ստուգումների տարեկան ծրագիրը ավելի կհապատասխանի օրենսդրության պահանջներին:

4. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի աշխատակազմի տեսչական մարմինների աշխատանքների համակարգման գրասենյակի և Կրթության տեսչական մարմնի կողմից համատեղ:

5. Ակնկալվող արդյունքը

Նախագծի ընդունումը կապահովի կրթության ոլորտում առավել ռիսկային տնտեսավարող սուբյեկտների բացահայտումը և Տեսչական մարմնի կողմից իրականացվող պլանային ստուգումների բնականոն ընթացքը:

6.Այլ իրավական ակտերում փոփոխությունների և/կամ լրացումների անհրաժեշտությունը.

Նախագծի ընդունմամբ այլ իրավական ակտերում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու անհրաժեշտություն չի առաջանում:

7.Պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմնի բյուջեում ծախսերի եվ եկամուտների էական ավելացման կամ նվազեցման մասին.

Նախագծի ընդունմամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեում ծախսերի կամ եկամուտների ավելացում կամ նվազում չի նախատեսվում:

8.Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի   վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավարություննե.

Նախագիծը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ առնչություն չունի: