Արտակ Պողոսյան
05.10.2020
Հաշվի առնելով Հայաստանի Հանրապետությունում վերջին երկու տարիների 2019-2020 թվականների որդեգրված քաղաքականությունը՝ ՀՀ պետական բյուջեից իրավաբանական անձանց դրամաշնորհների հարձակումը մրցութային եղանակով շատ կարևոր և հրատապ է նախագծում նախատեսել դրույթ տվյալ գործընթացը արդիականացնելու և վերահսկողությունը ուժեղացնելու համար: Մասնավորապես, ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը, որպես տվյալ բնագավառում լիազորված անձ, մշակի և ներդնի դրամաշնորհների հատկացման նոր էլեկտրոնային համար: Խնդիրը կայանում է նրանում, որ ՀՀ կառավարության 2003 թվականի դեկտեմբերի 24-ի թիվ 1937-Ն որոշումը չի կարող ապահովել ամբողջական թափանցիկությունը և վերահսկողությունը ՀՀ պետական բյուջեից դրամաշնորհների հատկացման մասով: Մասնավորապես, կատարված դիտարկումները բացահայտ ցույց են տալիս, որ ՀՀ պետական կառավարման գերակշռող մաս կազմող մարմինները չեն հրապարակում վերոգրյալ իրավական ակտով նախատեսված տեղեկատվությունը: Օրինակ. 36.1-րդ և 36.2-րդ կետերի պահանջների համապատասխան հրապարակել է միայն ՀՀ շրջակա միջավայրի նախարարությունը: Մասնավորապես, հրապարակել է կնքված պայմանագիրը, ծախսերի նախահաշիվը, հաշվետվությունը և արձանագրությունը: Հարց է առաջանում, արդյոք ՀՀ կառավարություն որոշմամբ հաստատված պարտադիր կատարման նորմերը ունեն պոպուլիստական բնույթ, թե պարտադիր կատարման ենթակա են: Ուստի, ՀՀ գնումների գործընթացին համահունչ անհրաժեշտ է ներդնել դրամաշնորհների թե ուղակի ձևով կնքված պայմանագրերի, թե մրցույթի արդյունքում կնքված պայմանագրերի մասով իրազեկման համակարգ: Բոլոր այս գործառույթների վերահսկողությունը և համակարգումը, ինչպես այն իրականացվում է ՀՀ գնումների գործընթացի ընթացքում, վերապահել ՀՀ ֆինանսների նախարարությունը: Համակարգի կարևորագույն տարր և վերահսկողությունը պետք է լինի սահմանափակումը ՀՀ գանձապետական համակարգով որևէ ֆինանսական միջոցների հատկացման բացառումը, եթե համակարգում ներբեռնված չեն վերոգրյալ ՀՀ կառավարության որոշմամբ պահանջվող տեղեկատվությունը: Եվ կարևորագույն մաս, համակարգը պետք է լինի հանրային հասանելի, եթե կանխավ սահմանված չէ գաղտնիության սկզբունքները: