««Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքի բարեփոխումների հայեցակարգը հաստատելու մասին»» Կառավարության որոշման նախագիծ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

1. Անհրաժեշտությունը

«Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքի բարեփոխումների հայեցակարգը հաստատելու մասին» Կառավարության որոշման նախագիծը (այսուհետ՝ Նախագիծ) մշակվել է՝ հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի մայիսի 16-ի N 650-Լ որոշման N 1 հավելվածի 4-րդ կետի 4.1-ին ենթակետը և նպատակ ունենալով նախանշել ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի (այուհետ՝ Օրենսգիրք) նորմերում առկա խնդիրները, դրանց առաջացման պատճառները, հիմնական տեսակները և նշվածով պայմանավորված՝ նախատեսվող բարեփոխումների հիմնական ուղղությունները:

Հայեցակարգն ընդունելու անհրաժեշտությունը բխում է նաև Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի փետրվարի 8-ի N 65-Ա որոշմամբ հավանության արժանացած` Հայաստանի Հանրապետության կառավարության ծրագրի 4-րդ` «Ազատ, արժանապատիվ և երջանիկ քաղաքացի» բաժնի 4.2-րդ` «Աղքատության հաղթահարումը, սոցիալական պաշտպանությունը և ժողովրդավարությունը» կետից:

Հայեցակարգի մշակումը պայմանավորված է նաև Օրենսգրքի առանձին դրույթների՝ միջազգային պայմանագրերով ամրագրված պահանջներին համապատասխանեցման, ոչ հստակ կամ տարաբնույթ ընկալման տեղիք տվող դրույթների հստակեցման, ինչպես նաև որոշակի խմբերի համար աշխատանքային պայմանագրի լուծման պարագայում առանձին երաշխիքների սահմանման անհրաժեշտությամբ:

2. Ընթացիկ իրավիճակը և տվյալ բնագավառում իրականացվող քաղաքականությունը

Օրենսգիրքն ուժի մեջ է մտել 2005 թվականի հունիսի 21-ին, որից հետո, ի թիվս առանձին կարգավորումների մասով մի շարք փոփոխությունների, այն ենթարկվել է թվով 2 ծավալուն փոփոխության՝ 2010 և 2015 թվականներին: Այս առումով կարելի է փաստել, որ ձևավորվել է Օրենսգրքում լայնամասշտաբ փոփոխություններ կատարելու անհրաժեշտության որոշակի՝ 5-ամյա պարբերականություն, և դրա պատճառը, թերևս, կայանում է նրանում, որ նշված ժամանակահատվածը թույլ է տալիս օբյեկտիվորեն և բազմակողմանիորեն գնահատել աշխատանքային հարաբերությունները կարգավորող նորմերում առկա խնդիրները՝ թե՛ Հայաստանի Հանրապետության կողմից ստանձնված միջազգային պարտավորությունների, թե՛ Օրենսգիրքը կիրառող սուբյեկտների կողմից բարձրացված հարցերի և թե՛ Օրենսգրքին առնչվող՝ փոփոխվող օրենսդրական դաշտի տեսանկյուններից:

2015 թվականից 2020 թվականն ընկած ժամանակահատվածում Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունը գույքագրել է Օրենսգրքով ամրագրված  կարգավորումների վերաբերյալ գործատուների, աշխատողների, աշխատանքային օրենսդրության մասնագետների, ինչպես նաև՝ միջազգային կառույցներից (մասնավորապես՝ Աշխատանքի միջազգային կազմակերպությունից) ստացված դիտողությունները և առաջարկությունները, որոնց հիման վրա և մշակել է Նախագիծը:

Վերոնշյալ առաջարկությունների և դիտողությունների պատճառները՝ որպես խնդիրներ ներկայացված են Նախագծի հավելվածի (Հայեցակարգի նախագծի) 4-րդ՝ «Ներկա իրավիճակ» բաժնում, դրանք են.

• «բարոյապես մաշված», ինչպես նաև միջազգային նորմերին չհամապատասխանող կարգավորումներ.
• իրավակիրառ պրակտիկայում բարդ կիրառությամբ կամ խնդրահարույց և տարաբնույթ ընկալման տեղիք տվող կարգավորումներ.
• հստակեցնող և տեխնիկական բնույթի շտկումներ պահանջող կարգավորումներ.

ՀՀ աշխատանքային օրենսդրությամբ առկա կարգավորումների շարունակական բարելավման ու կատարելագործման, աշխատանքային հարաբերությունների կարգավորման առավել ճկուն մեխանիզմներ նախատեսելու, ինչպես նաև աշխատանքային հարաբերությունների կարգավորման ոլորտում ՀՀ կողմից վավերացված միջազգային պայմանագրերի առանձին դրույթներին՝ Օրենսգրքի պահանջների համապատասխանեցման անհրաժեշտությունից ելնելով հարկավոր է առանձին հայեցակարգ, որով նախանշված կլինեն այն խնդիրներն ու ուղղությունները, որոնց անհրաժեշտ է տալ համապատասխան օրենսդրական կարգավորումներ:

3. Կարգավորման նպատակը և բնույթը

Նախագծի ընդունման նպատակն է մատնանշել Օրենսգրքի իրավակիրառական պրակտիկայում ի հայտ եկած խնդիրները, դրանց պատճառները, ինչպես նաև աշխատանքային հարաբերությունների կարգավորման ոլորտում ՀՀ կողմից վավերացված միջազգային պայմանագրերի պահանջների և Օրենսգրքի գործող կարգավորումների անհամապատասխանությունները և առաջարկել այդ խնդիրների լուծման հիմնական ուղղություները:

4. Ակնկալվող արդյունքը

Նախագծի ընդունմամբ ակնկալվում է բարձրացված խնդիրների լուծման նպատակով Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ նախատեսող նախագծի մշակում և ընդունում, որի արդյունքում Օրենսգրքի ոչ հստակ և տարաբնույթ ընկալման տեղիք տվող դրույթների կպարզեցվեն, ինչպես նաև Օրենսգրքի առանձին դրույթները կհամապատասխանեցվեն Հայաստանի Հանրապետության ստանձնած միջազգային պարտավորություններին:

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ՀՀ ՊԵՏԱԿԱՆ ԲՅՈՒՋԵՈՒՄ ԵԿԱՄՈՒՏՆԵՐԻ ԵՎ ԾԱԽՍԵՐԻ ԱՎԵԼԱՑՄԱՆ ԿԱՄ ՆՎԱԶԵՑՄԱՆ ՄԱՍԻՆ

«Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքի բարեփոխումների հայեցակարգը հաստատելու մասին» Կառավարության որոշման նախագծի ընդունմամբ ՀՀ պետական բյուջեից լրացուցիչ միջոցներ չեն պահանջվի:

 ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԱՇԽԱՏԱՆՔԱՅԻՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔԻ ԲԱՐԵՓՈԽՈՒՄՆԵՐԻ ՀԱՅԵՑԱԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԿԱՊԱԿՑՈՒԹՅԱՄԲ ԱՅԼ ՆՈՐՄԱՏԻՎ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

«Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքային օրենսգրքի բարեփոխումների հայեցակարգը հաստատելու մասին» Կառավարության որոշման նախագծի ընդունմամբ այլ իրավական ակտերում փոփոխություններ կատարելու անհրաժեշտություն չկա: