ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԸՆՏԱՆԵԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՀ օրենքի նախագիծ

1.

Անհրաժեշտությունը

 «Հայաստանի Հանրապետության ընտանեկան օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու  մասին»  ՀՀ  օրենքի նախագծի (այսուհետ՝ նախագիծ) ընդունման անհրաժեշտությունը առաջացել է 2017 թվականի դեկտեմբերի 21-ին ընդունված «Հայաստանի Հանրապետության ընտանեկան օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքի ընդունումից հետո:

Նախագծով առաջարկվող փոփոխության նպատակն է ապահովել առավել լայն հնարավորություն խնամատար ընտանիքի ինստիտուտի ընդլայնման համար: Փոփոխության անհրաժեշտությունը բխում է նաև երեխաների պաշտպանության համակարգում իրականացվող բարեփոխումներով, երեխաների` ընտանիքում ապրելու իրավունքի իրականացմամբ, ինչպես նաև խնամատար ընտանիքի ինստիտուտին վերաբերող գործընթացում առկա խոչընդոտի կանոնակարգմամբ:

2.

Ընթացիկ իրավիճակը և խնդիրները

Ներկայում Հայաստանի Հանրապետությունում խնամատար ընտանիքներում խնամվում են 27 երեխա: Մինչև 2018 թվականի վերջ խնամատար ընտանիքներում խնամվող երեխաների թիվը պայմանավորված վերակազմավորման գործընթացի արդյունքում կենսաբանական, խնամակալ ընտանիք վերադարձի անհնարինության դեպքերով նախատեսվում է մինչև 94-ը:

ՄԱԿ-ի մանկական հիմնադրամի աջակցությամբ իրականացվող «Խնամատար ընտանիքում երեխայի խնամքի և դաստիարակության աջակցության տրամադրում» ծրագրի շրջանակներում իրականացվում է խնամատար ընտանիքներում երեխաների խնամքը կազմակերպելու նպատակով երեխաների և խնամատար ծնող դառնալու ցանկություն հայտնած անձանց համադրումը: Ծրագրի շրջանակներում վերապատրաստվել է ՀՀ տարբեր մարզերի  73 խնամատար ծնող դառնալու ցանկություն հայտնած անձ  :

Իրավակիրառ պրակտիկայում խնդիր է առաջացել ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի 138-րդ հոդվածի 6-րդ մասով, համաձայն որի խնամատար ծնողի և հոգեզավակի տարիքային տարբերությունը պետք է լինի 18 տարուց ոչ պակաս և 50 տարուց ոչ ավելի, իսկ երեխային խնամատարության հանձնելու պահին խնամատար ծնողներից յուրաքանչյուրի տարիքը չի կարող գերազանցել 55 տարին: Սույն սահամանփակումը խոչընդոտ է ստեղծել արդեն իսկ վերապատրաստված ծնողների, ինչպես նաև խնամատար ծնող դառնալու ցանկություն հայտնած անձանց խնամատար ծնող դառնալու համար և  սահմանափակում է նրանց  իրավունքները:

Սույն նախագծով առաջարկվող փոփոխությունը պայմանավորված խնամատար ընտանիքի ինստիտուտի ընդլայնմամբ:

3.

Կարգավորման նպատակը և բնույթը.

նախագծով առաջարկվում է`

1. Խնդրի կարգավորման համար նպատակով համապատասխան փոփոխությամբ խնամատար ծնող դառնալու 55 տարվա սահմանափակումը վերացնել:

2.  Նախագծով նախատեսված փոփոխությամբ կկարգավորվի նաև խնամատար ծնող դառնալու ցանկություն հայտնած անձանց և երեխայի ընտանիքում ապրելու իրավունքների իրացումը:

4.

Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձիք

Նախագծում փոփոխությունների և լրացումների մասին առաջարկությունները ներկայացվել է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կողմից:

5.

Ակնկալվող արդյունքը

 ՀՀ ընտանեկան օրենսգրքի փոփոխությունները կնպաստի խնամատար ընտանիքի ինստիտուտի  ընդլայնմանը, ինչպես նաև երեխաների իրավունքները պաշտպանելու, երեխայի ընտանիքում ապրելու իրավունքի իրացումը:

 1

    Այլ իրավական ակտերում փոփոխությունների և/կամ լրացումների անհրաժեշտությունը

    «Հայաստանի Հանրապետության ընտանեկան օրենսգրքում փոփոխություն կատարելու  մասին»  ՀՀ  օրենքի նախագծի   ընդունման  առնչությամբ այլ իրավական ակտերում փոփոխությունների և/կամ լրացումների անհրաժեշտություն չի առաջանում:

2

Միջազգային պայմանագրերով ստանձնած պարտավորությունների հետ համապատասխանությունը

Որոշման նախագծով կարգավորմանն առաջարկվող հարցերի մասով միջազգային պայմանագրերով պարտավորություններ չեն ստանձնվել: