ՀԵՂԵՂՈՒՄՆԵՐԻ ՎՏԱՆԳՆԵՐԻ ԵՎ ՀԵՂԵՂՈՒՄՆԵՐԻ ԱՌԱՋԱՑՄԱՆ ՌԻՍԿԵՐԻ ՔԱՐՏԵԶՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ԵՎ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ՀԵՂԵՂՈՒՄՆԵՐԻ ՎՏԱՆԳՆԵՐԻ ԵՎ ՀԵՂԵՂՈՒՄՆԵՐԻ ԱՌԱՋԱՑՄԱՆ ՌԻՍԿԵՐԻ ՔԱՐՏԵԶՆԵՐԻՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՎՈՂ ՊԱՀԱՆՋՆԵՐԸ ԵՎ ԲՈՎԱՆԴԱԿՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍԱՀՄԱՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ

ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

• Ընթացիկ իրավիճակը և իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

«Հեղեղումների վտանգների և հեղեղումների առաջացման ռիսկերի քարտեզներին ներկայացվող պահանջները և բովանդակությունը սահմանելու մասին» Կառավարության որոշման նախագծի (այսուհետ՝ Նախագիծ) մշակման հիմք է հանդիսացել Հայաստանի Հանրապետության ջրային օրենսգրքի 91.1-ին հոդվածի 1-ին մասը և Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 2022 թվականի սեպտեմբերի 26-ի N 1099-Ա որոշման 1-ին հավելվածի 8-րդ կետը։

Հայաստանը, որպես չորային կլիմայական պայմաններով լեռնային երկիր, իր ամբողջ տարածքով և խոցելի էկոհամակարգերով համարվում է կլիմայի փոփոխության նկատմամբ առավել զգայուն երկիր։ Կլիմայական առանձնահատկություններով պայմանավորված Հանրապետության տարածքում բնակավայրերին և ենթակառուցվածքներին սպառնում են այնպիսի վտանգավոր բնական երևույթներ, ինչպիսիք են հեղեղումները, գետերի վարարումները, սելավները, սողանքները, քարաթափումները և ձնահյուսերը, որոնք կարող են նաև բացասական ազդեցություն ունենալ բնական էկոհամակարգերի, մարդկանց գործունեության և առողջության վրա։

Վտանգավոր բնական երևույթների, այդ թվում՝ հեղեղների ռիսկերի նվազեցման և կանխարգելման համար իրականացվում են միջոցառումներ, որոնք ուղղված են տարերային վտանգավոր երևույթների բացահայտմանը, գնահատմանը, քարտեզագրմանը և կանխմանը, ինչպես նաև դրանց դիմակայելու կարողությունների զարգացմանը։

Հեղեղումների առաջացման պատճառ են հանդիսանում հիմնականում առատ տեղումները, ձնհալքը, գետերի վարարումները, ինչպես նաև հիդրոտեխնիկական կառույցների վթարները: Հեղեղումների պատճառներն ու հետևանքները երկրի տարբեր շրջաններում, նույնիսկ գետավազանի տարբեր հատվածներում տարբեր են, հեղեղումների ռիսկի կառավարման պլաններով պետք է հաշվի առնվեն այդ ռիսկերին ենթակա գոտիների առանձնահատկությունները և այդ գոտիների կարիքների ու գերակայությունների համաձայն նախատեսվեն հատուկ լուծումներ, միջոցառումներ։ Այս գործընթացում առավել կարևոր են հեղեղումների վտանգի քարտեզները և հեղեղումների ռիսկի քար­տեզները, ինչպես նաև այդ քարտեզներից բխող եզ­րա­հան­գում­ները, որոնք հանդիսանում են հեղեղումների ռիսկի կառավարման պլանների հիմնական բաղադրիչները։

2.Առաջարկվող կարգավորման բնույթը

Եվրոպական խորհրդարանի և Խորհրդի 2007թ. հոկտեմբերի 23-ի 2007/60/ԵՀ հեղեղումների ռիսկերի գնահատման և կառավարման մասին դիրեկտիվի սկզբունքներին և մոտեցումներին համահունչ մոտարկման նպատակով  Նախագծով  սահմանվում են Հայաստանի Հանրապետության տարածքում հեղեղումների վտանգների և հեղեղումների առաջացման ռիսկերի քարտեզներին ներկայացվող պահանջները և բովանդակությունը։

3.Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները, անձինք և նրանց դիրքորոշումը

Նախագիծը մշակվել է շրջակա միջավայրի նախարարության կողմից:

4. Ակնկալվող արդյունքը

 Նախագծի ընդունմամբ պատշաճ կապահովվի  Ջրային օրենսգրքի կիրարկումը, ինչպես նաև կնպաստի Եվրոպական խորհրդարանի և Խորհրդի 2007 թվականի հոկտեմբերի 23-ի 2007/60/ԵՀ հեղեղումների ռիսկերի գնահատման և կառավարման մասին դիրեկտիվի դրույթների մոտարկմանը և ՀՀ-ԵՄ ՀԸԳՀ կիրարկման ճանապարհային քարտեզի 100-րդ կետով նախատեսված միջոցառումների պատշաճ իրականացմանը։

5. Լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտության և պետական բյուջեի եկամուտներում և ծախսերում սպասվելիք փոփոխությունների մասին

Նախագծի ընդունման կապակցությամբ պետական բյուջեում ծախսերի և եկամուտների ավելացում կամ նվազում չի ակնկալվում:

6. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավա­րություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավա­րություններ

Կառավարության որոշման նախագիծը ռազմավարական փաստաթղթերից չի բխում։