Բարի գալուստ կայքի թարմացված տարբերակ
Հիշել նախագիծը

«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ»

Ամփոփաթերթում ներառվում են նախագծի վերաբերյալ ներկայացված բոլոր բովանդակային առաջարկությունները, առցանց գրվածները` 2 աշխատանքային օրվա, էլ. փոստով ուղարկվածները` 10 աշխատանքային օրվա ընթացքում

h/h Առաջարկության հեղինակը, ստացման ամսաթիվը Կարգավիճակ Առաջարկության բովանդակությունը Կցված փաստաթղթերը Եզրակացություն Դրույթ
1 2 3 4 5 6
1 Լիանա Բաբաջանյան 03.11.2025 15:27:27 Ընդունվել է

Տվյալ նախագծում անհասկանալի է «կողակից» եզրույթի օգտագործումն այն պարագայում, որ խոսքը վերաբերում է ամուսինների համատեղ կյանքի ընթացքում ձեռք բերված գույքին, առավել ևս, որ տվյալ եզրույթը որևէ իրավական ակտում չի բացահայտվում։

Բացի այդ չի կարելի նույնացնել «ամուսին» և «կողակից» եզրույթները, քանի որ ամուսիններ են համարվում բացառապես իրենց ամուսնությունը պետական գրանցում ստացած անձինք, մինչդեռ «կողակից» կարող են համարվել, օրինակ՝ համատեղ բնակվող, կենցաղ կիսող, սակայն իրենց իրավահարաբերությունները չօրինականացրած անձինք։

Նախագծի հոդված 1-ում նշվում է․ «Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքի 139 հոդվածի 1-ին մասի 2-րդ չհամարակալված պարբերությունում հիփոթեք բարից հետո լրացնել հետադարձ հիփոթեք բառերը»: Սակայն Քաղաքացիական օրենսգրքի 139 հոդվածը որևէ կապ չունի հիփոթեքի հետ․ (Հոդված 139.Անհատապես որոշվող գույք և տեսակային հատկանիշներով որոշվող գույք):

Դրույթը հստակեցվել է առ այն, որ խոսքը պետական գրանցում ստացած ամուսինների մասին է:

2 Լիանա Բաբաջանյան 05.11.2025 09:46:07

ՀՀ քաղաքացիական օրենսգիրքն ընդունվել է ոչ թե 1999 թվականին, այլ 1998 թվականին։

Հիփոթեքն անշարժ գույքի և կառուցապատման իրավունքի գրավն է, մինչդեռ ավելացվող 272․1 հոդվածի առաջին նախադասությունից, այն է՝ «Հետադարձ   հիփոթեք   է   համարվում   այն   հիփոթեքային   վարկային   պայմանագիրը...» ստացվում է, որ հիփոթեքը վարկային պայմանագրի տեսակ է, ինչը հակասում է հիփոթեքի ինստիտուտի տրամաբանությանը:

Նախագիծը լրամշակվել է։

3 Հարություն Մարգարյան 04.11.2025 17:53:49 Չի ընդունվել

«Հետադարձ հիփոթեքի հասկացությունը» վերտառությամբ 272․1 հոդվածում որպես հետադարձ հիփոթեքի առարկա «անշարժ գույք» արտահայտությունից հետո մասնավորեցվում և «՝» կետադրական նշանով հստակեցվում են միայն «բնակարան», «բնակելի տուն» կամ «այգետնակ» անշարժ գույքերը։ Կարծում եմ , որ որևէ խոչընդոտ առկա չէ, որպեսզի հետադարձ հիփոթեքի առարկա դարձվեն, այդ թվում նաև, հողամասերը։ Առաջարկս հետևյալն է, կամ «բնակելի տան» բառակապակցությունից հետո «,» կետադրական նշանով լրացնել նաև «հողամաս» բառը, կամ որպես 2-րդ առաջարկ, առաջարկվում է «անշարժ գույք» բառակապակցությունից հետո չմասնավորացնել անշարժ գույքերի կոնկրետ շրջանակը։ Առաջարկիս հիմնավորումը կայանում է նրանում, որ հնարավոր են իրավիճակներ, եր հողամասի վրա տեղադրված լինի շարժական տնակ կամ շենք/շինություն չհամարվող այլ օբյեկտ, որտեղ անձը բնակվում է, ուստի այս տրամաբանությամբ կարծում եմ, որ հողամասը ևս կարող է հանդիսանալ հետադարձ հիփոթեքի առարկա։

 

Նման կարգավորման համար հիմք է ընդունվել միջազգային փորձի ուսումնասիրությունը:

4 Գարիկ Գևորգյան 04.11.2025 22:14:04 Չի ընդունվել

Կողակցի սեփականության իրավունքի "ինստիտուտը" հակասահմանադրական է մի քանի պատճառով.

  1. Կողակցի մահվան դեպքում իր իրավունքը մյուս համասեփականատիրոջը անցնելը՝ առանց իրավահաջորդության գործող մեխանիզմի խախտում է հենց մահացած կողակցի սեփականության իրավունքը, քանի որ վերջինս զրկված է իր սեփականությունը տնօրինելու հնարավորությունի՝ այն կտակելու եղանակով: Նախագծի իմաստով համատեղ սեփականությունը (ավելի ճիշտ կլինի ասել՝ ընդհանուր սեփականությունում մահացած անձի բաժինը) չի համարվում իր ժառանգական զանգվածի մեջ մտնող գույք, ինչից կարելի է պնդել, որ հնարավոր էլ չէ այն կտակել: Նույնիկս հռոմեական իրավունքում նման խիստ կանոն սահմանված չէր, այլ համասեփականատերերից մեկի իրավունքի ավելացում (ius adcrescendi) թույլատրվել է միայն եթե մյուս համասեփականատերը հրաժարվել է կամ այլ կերպ կորցրել է իր իրավունքը և որևէ իրավահաջորդ չի ստացել այդ իրավուքնը: Սահմանադրաիրավական տեսանկյունից առաջարկվող կարգավորումը կարող է դիտարկվել որպես սեփականազրկում: Բացի դրանից, պետք է հաշվի առնել, որ ամուսինների ժառանգները միշտ չէ, որ նույն անձինք են, ուստի խախտվում է նաև ժառանգների օրինական ակնկալիքը:
  2. Կարգավորումը առավել խնդրահարույց է մահացած ամուսնու պարտատերերի տեսանկյունից, ովքեր ՔՕ 200-րդ հոդվածի համաձայն՝ իրավունք ունեն պահանջել ընդհանուր գույքից պարտապան-ամուսնու բաժնի առանձնացում՝ դրա վրա բռնագանձում տարածելու համար, մինչդեռ առաջարկվող կարգավորմամբ այդ իրավունքը կդադարի պարտապանի մահվան դեպքում, քանի որ գույքը կդառնա մյուս ամուսնու անձնական սեփականությունը, ով իր անձնական գույքով ամուսնու պարտավորությունների համար պատասխանատվություն չի կրում: Այս առումով առաջարկվող կարգավորումը առանց որևէ իրավաչափ նպատակ հետապնդելու անհամաչափորեն սահմանափակում է պարտատերերի սահմանադրաիրավական իմաստով սեփականության իրավունքը՝ վերջիններիս զրկելով պարտապանի գույքի արժեքից իրենց պահանջի բավարարում ստանալու օրինական ակնկալիքից:
  3. Կարգավորումը համահունչ չէ ՔՕ մի շարք կարգավորումների հետ, որոնք վերաբերում են համատեղ սեփականության իրավունքին, օրինակ, օրենսգրքի 1247-րդ հոդվածի հետ, որի համաձայն՝ Ընդհանուր համատեղ սեփականության մասնակցի մահը հիմք է ընդհանուր գույքի նկատմամբ իրավունքում նրա բաժինը որոշելու և սույն օրենսգրքի 199 հոդվածով սահմանված կարգով ընդհանուր գույքը բաժանելու կամ մահացած մասնակցի բաժինը դրանից առանձնացնելու համար:

1․ Դրույթը իմպերատիվ չէ, և կողակցի սեփականության իրավունքը գրանցվում է բացառապես երկու սեփականատերերի համատեղ դիմումի հիման վրա, ինչը փաստում է հենց սեփականատերերի՝ գույքը տնօրինելու իրենց իրավազորությունը։

3․Ընդունվել է:Նախագիծը լրամշակվել է:

5 Վահե Հովհաննիսյան 20.11.2025 21:59:27 Չի ընդունվել

1. 201-րդ հոդվածի 1.1 մասում անհրաժեշտ է հստակեցում, թե մյուս՝ կենդանի մնացած ամուսնու մահվանից հետո ինչպես է առաջինը մահացած ամուսնու մասը ժառանգվելու: Արդյոք այն համարվելու է ամբողջը երկրորդ ամուսնու սեփականությունը, ինչը ենթադրվում է այս փոփոխությամբ և անցնելու է ընդհանուր հիմունքներով երկրորդը մահացած ամուսնու ժառանգներին, թե ամեն մի ամուսնու մասը ժառանգվելու է առանձին-առանձին նրանց ժառանգների կողմից:

Եթե առաջին դեպքը դիտարկենք, ապա ստացվում է, որ առաջինը մահացած ամուսնու ժառանգները (որոնք կարող են լինել և ըստ օրենքի և ըստ կտակի ժառանգներ) ուղղակի զրկվելու են այդ գույքը ժառանգելու իրավունքից և այդ գույքը ժառանգելու են միայն այն ամուսնու ժառանգները, որը մահացել է վերջում:

Եթե երկրորդ դեպքը դիտարկենք, ուրեմն պետք է սահմանվի առաջինը մահացած ամուսնու ժառանգման առանձնահատկությունները: Այսինքն ինչ կարգով և ժամկետներում են առաջինը մահացած ամուսնու ժառանգները ընդունելու ժառանգությունը և ինչ կարգով ու ժամկետներում այն ստանան, քանի որ ներկայիս քաղաքացիական օրենսգիրքը ժառանգության ընդունման և ժառանգության իրավունքի վկայագրի ստացման նման կարգավորում չունի:

 

2.Անհրաժետ է հստակեցնել, թե ինչպես է կենդանի մնացած ամուսինը տնօրինելու այդ գույքը առաջինը մահացած ամուսնու մահվաից հետո (փոփոխությամբ՝ .. շարունակում է սեփականության իրավունքով  պատկանել ... ): Հետևաբար կենդանի մնացած ամուսինը ունենալու է դրա լիարժեք տնօրինման իրավունք: Կրկին ստացվում է, որ առաջինը մահացած ամուսնու ժառանգները զրկվում են այդ գույքը որևէ ձևով ստանալու իրավունքից և ամբողջը, այդ թվում այդ գույքից ստացված եկամուտները, անցնելու են երկրորդ կենդանի մնացած ամուսնուն և հետևաբար նրանից հետո՝ նրա ժառանգներին:

 

3.Հոդվածում անհրաժեշտ է կարգավորում այն դեպքերի համար, երբ գույքը ձեռք է բերվել ամուսնության ընթացքում, սակայն ամուսնական պայմանագրով փոփոխվել է այդ գույքի ռեժիմը և սեփականության իրավունքով պատկանում է ամուսիններից մեկին: Արդյոք նման գույքերի նկատմամբ հնարավոր է գրանցել կողակցի սեփականության իրավունքը, թե ամուսնական պայմանագրի առկայությունը բացառում է կողակցի սեփականության իրավունքի գրանցումը:

 

4.Հոդվածը նման ձևով փոփոխելու դեպքում անհրաժեշտ է փոփոխություն կատարել նաև Քաղ.Օր-ի 1222-րդ հոդվածում, քանի որ միմյանց հակասելու են:

 

5.201-րդ հոդվածի 1.1 մասը ըստ էության վերաբերվում է անշարժ գույքին, իսկ հոդվածում ընտրված է ԳՈՒՅՔ եզրույթը, որը համաձայն քաղաքացիական օրենսգրքի իր մեջ ներառում է և անշարժ և շարժական գույքը, նաև գույքային իրավունքերը, դրամը և այլն: Անհրաժեշտ է հստակեցնել, որ վերաբերվում է միայն անշարժ գույքին:

3.. Խոսքը բացառապես համատեղ սեփականություն հանդիսացող գույքի մասին է:

4. Խոսքը բացառապես համատեղ սեփականություն հանդիսացող գույքի մասին է:

5. Ընդունվել է

Եվրոպական Միություն
Այս կայքը ստեղծվել և թարմացվել է Եվրոպական միության ֆինանսական աջակցությամբ: Կայքի բովանդակության համար պատասխանատվություն են կրում հեղինակները, և պարտադիր չէ, որ այն արտահայտի Եվրոպական միության, ՄԱԿ-ի Զարգացման ծրագրի, ՄԱԿ-ի բնակչության հիմնադրամի, ՅՈՒՆԻՍԵՖ-ի և ԵԱՀԿ-ի տեսակետները: