Հիշել նախագիծը

«Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքում լրացումներ և փոփոխություններ կատարելու մասին» և «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» օրենքների նախագծեր

  

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ 
ՕՐԵՆՔԸ

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԴԱՏԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԵՎ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Հոդված 1. 2013 թվականի դեկտեմբերի 5-ի Հայաստանի Հանրապետության վարչական դատավարության օրենսգրքի (այսուհետ՝ Օրենսգիրք) 18-րդ հոդվածը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 4-րդ մասով.

«4. Դատավարական իրավունքների կամ այլ հնարավորությունների չարաշահում թույլ տված անձանց նկատմամբ կիրառվում են չարաշահմանը համաչափ` սույն օրենսգրքով նախատեսված դատական սանկցիաներ կամ օրենքով նախատեսված իրավական ներգործության այլ միջոցներ:»:

 

Հոդված 2. Օրենսգրքի 8-րդ հոդվածի 5-րդ մասը, 18-րդ հոդվածի 1-ին մասի 4-րդ կետը, 48-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 58-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը, 59-րդ հոդվածը, 60-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 61-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 64-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 89-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 7-րդ կետը, 101.1-ին հոդվածի 2-րդ մասը, 105-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 106-րդ հոդվածի 1-ին մասի 1-ին կետը, 117-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին կետը համապատասխան հոլովաձևերով «փորձագետ» բառից հետո լրացնել «,» կետադրական նշանով և «մասնագետ» բառով՝ համապատասխան հոլովաձևերով:

 

Հոդված 3. Օրենսգրքի 9-րդ հոդվածի 3-րդ և 4-րդ մասերը «նշանակված փորձագետը» բառերից հետո լրացնել «,» կետադրական նշանով և «կողմի միջնորդությամբ հրավիրված մասնագետը» բառերով, իսկ 3-րդ մասը «փորձագետները» բառից հետո լրացնել «մասնագետները» բառով և «,» կետադրական նշանով:

 

Հոդված 4. Օրենսգրքի 25-րդ հոդվածի 2-րդ մասը «(ցուցմունքը)» բառից հետո լրացնել «մասնագետի բացատրությունը» բառերով և «,» կետադրական նշանով:

 

Հոդված 5. Օրենսգիրքը հետևյալ բովանդակությամբ 40.1 հոդվածով.

 

«Հոդված 40.1       Մասնագետի բացատրությունը

  1. Մասնագետը տեսական կամ կիրառական գիտելիքներ ունեցող ֆիզիկական անձն է, որը գործին մասնակցող անձի միջնորդությամբ կամ դատարանի նախաձեռնությամբ հրավիրվում է դատական նիստին՝ գործի քննության համար նշանակություն ունեցող հարցերի վերաբերյալ առանց նախնական հետազոտությունների իրականացման մասնագիտական բացատրություններ տալու համար:
  2. Որպես մասնագետ կարող է հրավիրվել համապատասխան կրթություն, ունակություն, հմտություն կամ փորձ, իսկ օրենքով նախատեսված դեպքում՝ նաև որակավորում (թույլտվություն, լիցենզիա, արտոնագիր և այլն) ունեցող լրիվ գործունակ անձը:
  3. Անձը, որին դատարանը հրավիրել է որպես մասնագետ, պարտավոր է ներկայանալ առաջին կանչով և դատական նիստում տալ բանավոր բացատրություններ:
  4. Մասնագետն իրավունք ունի դատարանի թույլտվությամբ ծանոթանալու գործի նյութերին, մասնակցելու դատական նիստերին, խնդրելու դատարանին տրամադրել լրացուցիչ նյութեր:
  5. Մասնագետը կարող է հրաժարվել բացատրություններ տալ այն հարցերի վերաբերյալ, որոնք դուրս են իր հատուկ գիտելիքների շրջանակներից, պահանջում են փորձաքննության անցկացում, ինչպես նաև այն դեպքերում, երբ իրեն տրամադրված նյութերն անբավարար են դատարանի և գործին մասնակցող անձանց հարցերին պատասխանելու համար:
  6. Մասնագետը Հայաստանի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով սահմանված կարգով պատասխանատվություն է կրում ակնհայտ կեղծ բացատրություններ տալու համար:
  7. Մասնագետի հարցաքննությունը կատարվում է վկայի հարցաքննության համար սույն օրենսգրքով սահմանված կարգով:
  8. Դատարանը նախազգուշացնում է մասնագետին ակնհայտ կեղծ բացատրություն տալու համար նախատեսված քրեական պատասխանատվության մասին։ Դատարանը մասնագետից ստորագրություն է վերցնում նախազգուշացման մասին, որը կցվում է դատական նիստի արձանագրությանը:»:

 

Հոդված 6. Օրենսգրքի 57-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

« Հոդված 57. Պետական տուրքը

 

  1. Պետական տուրքի գանձման օբյեկտները, պետական տուրքի չափը, վճարման կարգը, պետական տուրքի վճարումից ազատելու, պետական տուրքի վճարումը հետաձգելու, պետական տուրքը և դրա դրույքաչափը նվազեցնելու հետ կապված հարաբերությունները կարգավորվում են «Պետական տուրքի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքով:
  2. Դատական ակտը միայն դատական ծախսերի մասով բողոքարկելու դեպքում բողոք բերող անձից պետական տուրք չի գանձվում:
  3. Եթե հիմնական պահանջից բացի ներկայացված են ածանցյալ պահանջներ, որոնք հիմնական պահանջի բավարարման դեպքում ենթակա են անվերապահ բավարարման, ապա ածանցյալ պահանջների համար պետական տուրք չի գանձվում:
  4. Եթե հայցվորն օրենքով ազատված է պետական տուրքի վճարումից կամ դատարանը կիրառել է նման արտոնություն, ապա պետական տուրքը դատական ակտով բռնագանձվում է պետական տուրքի վճարումից չազատված գործին մասնակցող մյուս անձից` բավարարված պահանջների չափին համամասնորեն:
  5. Հայցի առարկան փոփոխելու դեպքում պետական տուրքի գումարի չբավականացնող մասը գանձվում է հայցի առարկան փոփոխելիս` փոփոխված հայցի առարկային համապատասխան:»:

 

Հոդված 7. Օրենսգրքի 73-րդ հոդվածը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 2.1-ին մասով՝

2.1. Սույն օրենսգրքի 3-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների կամ պաշտոնատար անձի ներկայացրած հայցադիմումը պետք է պարունակի նշում այն մասին, թե վարչական մարմնի վարչական ակտով, գործողությամբ կամ անգործությամբ պետության կամ համայնքի որ իրավունքներն են խախտվել կամ անմիջականորեն կարող են խախտվել, որոնց պաշտպանության լիազորությունը դրված է իրենց վրա, և վեճը ենթակա չի եղել լուծման վերադասության կարգով:»:

 

Հոդված 8. Օրենսգրքի 74-րդ հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ կետում և 86-րդ հոդվածի 6-րդ մասի 1-ին կետում «կամ փորձագետ» բառերը փոխարինել «, փորձագետ կամ մասնագետ» բառերով:

 

 Հոդված 9. Օրենսգրքի 80-րդ հոդվածի՝

  • 3-րդ մասից հանել «և երրորդ անձին» բառերը.
  • 4-րդ մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

  «4. Հայցադիմումի ընդունումը մերժելու մասին որոշումը վերացվելու դեպքում դատարանը հայցադիմումն ընդունում է վարույթ, եթե բացակայում են սույն օրենսգրքով նախատեսված հայցադիմումը վերադարձնելու հիմքերը: Այս դեպքում հայցադիմումը համարվում է դատարան ներկայացված այն սկզբնապես ներկայացնելու օրը:»:

 

Հոդված 10. Օրենսգրքի 91-րդ հոդվածի 1-ին մասը «կատարումը» բառից հետո «կամ հանգեցնել վեճի առարկա հանդիսացող գույքի փաստացի կամ իրավական վիճակի փոփոխության կամ էական վնաս հասցնել միջնորդություն ներկայացնող անձին» բառերով:

 

  Հոդված 11. Օրենսգրքի 95-րդ հոդվածը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 1.1-ին կետով.

«1.1. Բացի սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված դեպքից, դատարանը վերսկսում է գործի վարույթը, եթե գործի վարույթը կասեցնելուց հետո ի հայտ է եկել գործի վարույթը կարճելու հիմք:»:

 

 

Հոդված 12. Օրենսգրքի 114-րդ հոդվածի 6-րդ մասը «պաշտոնական կայքի միջոցով» բառերից հետո լրացնել «, բացառությամբ սույն օրենսգրքով նախատեսված դեպքերի, երբ դատական ակտը պետք է հրապարակվի դատական նիստում» բառերով:

 

Հոդված 13. Օրենսգրքի 118-րդ հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ նախադասությունում 2-րդ՝ «117-րդ հոդվածի 1.1-ին մասով» բառերը փոխարինել «118.2-րդ հոդվածի 2-րդ մասով» բառերով:

 

Հոդված 14. Օրենսգրքի 121-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

 1. Արագացված դատաքննություն կիրառելու մասին որոշման կայացման պահից դատարանն անցնում է գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի կայացմանը:

  1. Գործն ըստ էության լուծող դատական ակտը պետք է հրապարակվի ոչ ուշ, քան արագացված դատաքննություն կիրառելու մասին որոշման կայացման օրվանից 15‑օրյա ժամկետում:
  2. Գործն ըստ էության լուծող դատական ակտի հրապարակման նշվում է արագացված դատաքննություն կիրառելու մասին որոշման մեջ:»:

Հոդված 15. Օրենսգրքի 123-րդ հոդվածի 1-ին մասից հանել «, վճռի պարզաբանման» բառերը:

 

Հոդված 16. Օրենսգիրքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 147.1-րդ հոդվածով.

«Հոդված 147.1 Վերաքննիչ դատարանի որոշման մեջ առկա վրիպակների, գրասխալների և թվաբանական սխալների ուղղումը, լրացուցիչ որոշումը

 

  1. Վերաքննիչդատարանի որոշման մեջ առկա վրիպակների, գրասխալների թվաբանական սխալների ուղղման և լրացուցիչ որոշման վրա տարածվում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի համապատասխան կանոնները, եթե սույն օրենսգրքով այլ բան նախատեսված չէ։

 

Հոդված 17. Օրենսգրքի 152-րդ հոդվածում լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 3-րդ մասով

«3. Անկախ բողոքի հիմքերից և հիմնավորումներից` դատական ակտը ենթակա է բեկանման, եթե առկա են սույն հոդվածի 2-րդ մասի 3-րդ, 4-րդ, 5-րդ, 6-րդ 7-րդ, և 9-րդ կետերով սահմանված` դատական ակտի անվերապահ բեկանման հիմքերը:»:

 

Հոդված 18. Օրենսգրքի 158-րդ հոդվածի՝

1) 1-ին մասի 4-րդ կետից հանել «, կամ որոնք են նոր երևան եկած կամ նոր հանգամանքների հետևանքով գործի վերանայման հիմքերը և դրանց հիմնավորումները» բառերը,

2) 3-րդ մասից հանել «, ինչպես նաև նոր կամ նոր երևան եկած հանգամանքի առկայությունը» բառերը:

 

Հոդված 19. Օրենսգրքի 160-րդ հոդվածի՝

«1) 1-ին մասի 1-ին կետից հանել «բացակայում է կամ» բառերը:

2) 1-ին մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 6-րդ կետով.

«6) չեն վերացվել վճռաբեկ բողոքը վերադարձնելու մասին որոշման մեջ նշված թերությունները կամ բողոքը կրկին ներկայացնելու դեպքում թույլ են տրվել նոր խախտումներ»:

3) 2-րդ մասում «հոդվածի պահանջներին» բառերից հետո լրացնել «, վճռաբեկ բողոքը բերվել է սահմանված ժամկետը լրանալուց հետո, և բացակայում է բաց թողնված ժամկետը վերականգնելու մասին միջնորդությունը, կամ դատարանը մերժել է պետական տուրքի գծով արտոնություն սահմանելու վերաբերյալ միջնորդությունը» բառերը:

 

Հոդված 20. Օրենսգրքի 166.1-րդ հոդվածը շարադրել նոր խմբագրությամբ՝

«Հոդված 166.1 Վճռաբեկ դատարանում բողոքի քննության կարգը

  1. Վճռաբեկ բողոքը դատական նիստում քննելու վերաբերյալ որոշում կայացվելու դեպքում բողոք բերած անձը և գործին մասնակցող մյուս անձինք ծանուցվում են դատական նիստի ժամանակի և վայրի մասին:
  2. Դատական նիստը նախագահողը նշանակված ժամին բացում է դատական նիստը և հայտարարում դատարանի կազմը, քննության ենթակա գործը։
  3. Նախագահողը պարզում է դատավարության մասնակիցների ներկայությունը, ստուգում վերջիններիս ներկայացուցիչների լիազորությունները, նիստին ներկա դատավարության մասնակիցներին պարզաբանում է նրանց իրավունքներն ու պարտականությունները, ինչպես նաև կարգը դատական նիստում։ Պատշաճ ծանուցված դատավարության մասնակցի չներկայանալն արգելք չէ բողոքի քննության համար:
  4. Բողոքի քննությունը սկսվում է զեկուցող դատավորի զեկուցումով: Զեկուցողը ներկայացնում է վճռաբեկ բողոքը և վճռաբեկ բողոքի պատասխանի փաստարկները:
  5. Բողոքի քննությանը մասնակցող դատավորներն իրավունք ունեն հարցեր տալու զեկուցողին և նիստին ներկայացած գործին մասնակցող անձանց, որից հետո նիստը նախագահողը բողոքի քննությունը հայտարարում է ավարտված:»:

 

Հոդված 21. Օրենսգրքի 169-րդ հոդվածի 2-րդ մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«2. Միջանկյալ դատական ակտերի վերանայման արդյունքում վճռաբեկ դատարանը մերժում է վճռաբեկ բողոքը` դատական ակտը թողնելով օրինական ուժի մեջ, կամ բավարարում է վճռաբեկ բողոքը՝ վերացնելով վերաքննիչ դատարանի դատական ակտը կամ վերացնում է վերաքննիչ դատարանի դատական ակտը և կայացնում է նոր դատական ակտ, որն օրինական ուժի մեջ է մտնում կայացման պահից»։

 

Հոդված 22. Օրենսգրքի 4-րդ բաժնում «դատական ակտի վերանայման դիմում» բառերը փոխարինել «դատական ակտի վերանայման բողոք» բառերով:

 

Հոդված 23. Օրենսգիրքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 171.1-րդ հոդվածով.

«Հոդված 171.1 Վճռաբեկ դատարանի որոշման մեջ առկա վրիպակների, գրասխալների և թվաբանական սխալների ուղղումը

 

  1. Վճռաբեկդատարանի որոշման մեջ առկա վրիպակների, գրասխալների և թվաբանական սխալների ուղղման վրա տարածվում են Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքի համապատասխան կանոնները, եթե սույն օրենսգրքով այլ բան նախատեսված չէ։

Հոդված 24. Օրենսգրքի 191-րդ հոդվածի 1-ին մասը շարարդրել հետևյալ խմբագրությամբ.

«1. Վարչական դատարանին ընդդատյա են պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների ու դրանց պաշտոնատար անձանց նորմատիվ իրավական ակտերի՝ դրանց համեմատ ավելի բարձր իրավաբանական ուժ ունեցող նորմատիվ իրավական ակտերին (բացի Սահմանադրությունից) համապատասխանությունը վիճարկելու վերաբերյալ գործերը:»։

 

Հոդված 25. Օրենսգրքի 200-րդ հոդվածի 1-ին մասում պաշտոնապես հրապարակվում է այն տեղեկագրում, որում, «Իրավական ակտերի մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքին համապատասխան, հրապարակվում է անվավեր ճանաչված նորմատիվ իրավական ակտի տվյալ տեսակը» բառերը փոխարինել «դատարանը ուղարկում է ՀՀ արդարադատության նախարարություն՝ դրա պաշտոնական հրապարակումն իրականացնելու համար» բառերով:

 

Հոդված 26. Օրենսգրքի 205-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 213-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 222.10-րդ հոդվածի 2-րդ մասը, 222.11-րդ հոդվածի 5-րդ մասը, 222.16-րդ հոդվածի 2-րդ մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ նոր նախադասությամբ. «Վարչական դատարանի` գործն ըստ էության լուծող դատական ակտերը հրապարակվում են դատական նիստում»:

 

Հոդված 27. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

 

 

 

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ 

Օ Ր Ե Ն Ք Ը

ՎԱՐՉԱԿԱՆ ԻՐԱՎԱԽԱԽՏՈՒՄՆԵՐԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

 

 Հոդված 1. 1985 թվականի դեկտեմբերի 6-ի Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ Հայաստանի Հանրապետության օրենսգրքի (այսուհետ՝ Օրենսգիրք) 1801-ին հոդվածի 19-20-րդ մասերն ուժը կորցրած ճանաչել:

 

Հոդված 2. Օրենսգրքի 2191-ին հոդվածի 2-րդ պարբերությունում «180-րդ հոդվածի 5-րդ և 6-րդ մասերով,» բառերից հետո լրացնել «1801-ին հոդվածի 1-ին, 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ (համայնքի ղեկավարի պահանջների մասով), ինչպես նաև 5-րդ և 6-րդ մասերով» բառերով:

 

Հոդված 3. Օրենսգրքի 223-րդ հոդվածի 1-ին մասում՝

  • 1-ին կետից հանել «972, 973,», «1801, 182,» թվերը, «1892-1896» թվերը փոխարինել «1896» թվով, իսկ «189.9-189.10» թվերը փոխարինել «189.9» թվով, ինպես նաև հանել «2065, 20610, 20611, 20612, 20613,», «, 206.14» թվերը.
  • 2-րդ կետից հանել «,18918» թիվը:

 

Հոդված 4. Օրենսգրքի 224-րդ հոդվածում «180-րդ (բացառությամբ հինգերորդ և վեցերորդ մասերով նախատեսված իրավախախտումների),» բառերից հետո լրացնել «հոդվածով, 1801-ին հոդվածի 3-րդ, 4-րդ (ոստիկանության ներկայացուցչի պահանջների մասով), 7-րդ, 8-րդ, 9-րդ, 10-րդ, 11-րդ, 12-րդ, 13-րդ, 14-րդ, 15-րդ, 16-րդ, 17-րդ և 18-րդ մասերով, 182-րդ,» բառերով:

Հոդված 5. Օրենսգրքի 232-րդ հոդվածում՝

  • 1-ին մասը «971,» թվից հետո լրացնել «972, 973,» թվերով.
  • 2-րդ մասի 1-ին կետը «971,» թվից հետո լրացնել «972, 973,» թվերով:

 

Հոդված 6. Օրենսգրքի 244.17-րդ հոդվածում «189.24-րդ» թվից հետո լրացնել «, 206.14» թվով:

 

Հոդված 7. Օրենսգիրքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 244.19–244.23-րդ հոդվածներով.

«Հոդված 224.19. Կրթության բնագավառում վերահսկողություն իրականացնող տեսչական մարմինը

  1. Կրթության բնագավառում վերահսկողություն իրականացնող տեսչական մարմինը քննում է սույն օրենսգրքի 1892-րդ հոդվածով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերը:
  2. Կրթության բնագավառում վերահսկողություն իրականացնող տեսչական մարմնի անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժեր նշանակելու իրավունք ունի տեսչական մարմնի ղեկավարը և տեղակալը:

 

Հոդված 224.20. Լեզվի կոմիտեն

  1. Լեզվի կոմիտեն քննում է սույն օրենսգրքի 1893-1895-րդ հոդվածներով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերը:
  2. Լեզվի կոմիտեի անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժեր նշանակելու իրավունք ունի Լեզվի կոմիտեի նախագահը և տեղակալը:

 

Հոդված 224.21. Պրոբացիայի ծառայությունը

  1. Պրոբացիայի ծառայությունը քննում է սույն օրենսգրքի 20610-20613-րդ հոդվածներով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերը:
  2. Պրոբացիայի ծառայության անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժեր նշանակելու իրավունք ունի Պրոբացիայի ծառայության տնօրենը և տեղակալը:

 

Հոդված 224.22. Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայությունը

 

  1. Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայությունը քննում է սույն օրենսգրքի 2045-րդ հոդվածներով նախատեսված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործերը:
  2. Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժեր նշանակելու իրավունք ունի գլխավոր հարկադիր կատարողը և տեղակալը:

 

Հոդված 224.23. Պետական մարմնին (պաշտոնատար անձին) տեղեկություն (տվյալ) չտրամադրելու կամ կեղծ տեղեկություն (տվյալ) ներկայացնելու վերաբերյալ գործերի քննությունը

 

  1. Սույն օրենսգրքի 18910-րդ հոդվածով նախատեսված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերը քննում և վարչական տույժեր նշանակում է պետական մարմինը կամ պաշտոնատար անձը, որին համապատասխան տեղեկությունը (տվյալը) պետք է տրամադրվի:
  2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված պետական մարմնի անունից վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործեր քննելու և վարչական տույժեր նշանակելու իրավունք ունի համապատասխան պետական մարմնի ղեկավարը կամ տեղակալը:»:

 

Հոդված 8. Օրենսգրքի 254-րդ հոդվածի 1-ին մասում՝

  • 3-րդ կետից հանել «180.1,» և «182,» թվերը.
  • 4-րդ կետն ուժը կորցրած ճանաչել.
  • 6-րդ կետում «1892-1896 հոդվածներով» բառերը փոխարինել «1896 հոդվածով» բառով.
  • 7-րդ կետից հանել «, 189.10» թիվը.
  • 9-րդ կետն ուժը կորցրած ճանաչել.
  • 12-13-րդ կետերն ուժը կորցրած ճանաչել:

 

Հոդված 9. Եզրափակիչ մաս և անցումային դրույթ

  1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
  2. Մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը հարուցված վարչական իրավախախտման վերաբերյալ գործերը շարունակում են քննվել մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը Օրենսգրքով սահմանված վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ գործերի ենթակայությանը և կարգին համապատասխան:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

  • Քննարկվել է

    17.04.2023 - 02.05.2023

  • Տեսակ

    Օրենք

  • Ոլորտ

    Արդարադատություն, Կրթություն և գիտություն, Պրոբացիա, Վարչական իրավախախտում, Տեսչական համակարգ

  • Նախարարություն

    Արդարադատության նախարարություն

Ուղարկել նամակ նախագծի հեղինակին

Ձեր ուղարկած առաջարկը կտեղադրվի կայքում 10 աշխ. օրվա ընթացքում

Չեղարկել

Դիտումներ` 2721

Տպել

Առնչվող փաստաթղթեր/ հղումներ

Առաջարկներ`

Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ

02.05.2023

Տեղեկատվության ազատության իրավունքի պաշտպանության վերաբերյալ գործերի քննության համար ՀՀ քաղաքացիական և վարչական դատավարության օրենսգրքերով նախատեսված չեն հատուկ՝ առավել սեղմ դատավարական ժամկետներ և ընթացակարգեր, ինչի հետևանքով նշված խմբի գործերի տևական քննությունը հաճախ զրկում է անձին արդյունավետ իրավական պաշտպանության միջոցից: Դատական պրակտիկայի ուսումնասիրությունը 1 ցույց է տալիս, որ տեղեկատվության տրամադրման մերժումը դատական կարգով վիճարկելու դեպքում դատական գործերի մի մասի քննությունը միայն Վարչական դատարանում տևել է 1-4 տարի, իսկ բողոքարկման պարագայում առանձին դեպքերում նույնիսկ գերազանցել է այդ ժամանակահատվածը 2 : Նման իրավակիրառ պրակտիկան բովանդակազրկում է տեղեկատվության ազատության իրավունքը և անձին զրկում տեղեկատվության ազատության իրավունքի խախտման դեպքում արդյունավետ իրավական պաշտպանության միջոցի հնարավորությունից, քանի որ տեղեկատվության մատչելիության իրավունքի արդյունավետ իրականացումը պայմանավորված է առաջին հերթին տեղեկատվության տրամադրման սեղմ ժամկետներով: 2009 թ.-ի հունիսի 18-ի Եվրոպայի խորհրդի Պաշտոնական փաստաթղթերի մատչելիության մասին կոնվենցիայի 8-րդ հոդվածի 1-ին և 2-րդ կետերի, ինչպես նաև դրա բացատրական զեկույցի 64-րդ և 66-րդ կետերի համաձայն՝ անձը, որի հարցումը մերժվել է ամբողջությամբ կամ մասնակի, պետք է ունենա դատարանի կամ արտադատական կարգով՝ անկողմնակալ և անկախ մարմնի կողմից այդ որոշման վերանայման հնարավորություն՝ արագ և ոչ թանկարժեք ընթացակարգով: Ելնելով վերոգրյալից՝ առաջարկվում է ՀՀ վարչական ու քաղաքացիական դատավարության օրենսգրքերում ամրագրել տեղեկատվության ազատության իրավունքի պաշտպանության վերաբերյալ գործերի վարույթը որպես առանձին վարույթի տեսակ՝ սահմանելով հայցադիմումի քննության 30-օրյա ժամկետ, ինչը զգալիորեն կնպաստի տեղեկատվության ազատության և արդյունավետ դատական պաշտպանության իրավունքների հետագա խախտումների կանխարգելմանը:

Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ

02.05.2023

Վարչական դատավարության օրենսգիրքը չի սահմանում առաջին ատյանի դատարանում հարցաքննված վկային անհրաժեշտության դեպքում վերաքննիչ դատարանում հարցաքննելու և նրա ցուցմունքներն ուղղակի գնահատելու հնարավորություն։ Մասնավորապես օրենսգրքի 144-րդ հոդվածի դրույթների մեկնաբանության արդյունքում հնարավոր է բխեցնել ստորադաս ատյանում հետազոտված ապացույցները վերաքննիչ դատարանում կրկնակի հետազոտելու հնարավորությունը: Սակայն ամեն դեպքում հնարավոր չէ նույնացնել առաջին ատյանի դատարանում հետազոտված ապացույցները կրկին հետազոտելու և հարցաքննված վկաներին կրկին հարցաքննելու հնարավորությունը, քանի որ ապացույց է համարվում վկայի տված ցուցմունքը, իսկ վկային կրկին հարցաքննելու արդյունքում ձևավորվող ապացույցը նոր ցուցմունքն է՝ նոր ապացույց: Նմանապես թեև 144-րդ հոդվածի 2-րդ մասի դրույթը հստակ սահմանում է հնարավորություն՝ վերաքննիչ դատարան ներկայացնելու և հետազոտելու նաև ստորադաս ատյանում չներկայացված ապացույցները, գործող իրավակարգավորման պայմաններում այն չի կարող նույնացվել առաջին ատյանի դատարանում չհարցաքննված վկաներին հարցաքննելու հնարավորության հետ: Իրավակիրառ պրակտիկան ևս չի տարբերվում օրենսդրական կարգավորումներից, այլ կերպ ասած՝ Վերաքննիչ վարչական դատարանը գործնականում ևս չի ստեղծում հնարավորություն վերաքննիչ բողոքի քննության շրջանակում հարցաքննել վկաներին։ Նշված իրավակարգավորումների բացակայությունը խնդրահարույց է Մարդու իրավունքների և հիմնարար ազատությունների պաշտպանության մասին կոնվենցիայի 6-րդ հոդվածով սահմանված արդար դատաքննության իրավունքի պաշտպանության տեսանկյունից, ինչը, մասնավորապես, արձանագրվել է Ստեփանյանն ընդդեմ Հայաստանի (գանգատ թիվ 45081/04) գործով կայացված վճռով։ Հիմք ընդունելով նշվածը՝ առաջարկում ենք վարչական դատավարության օրենսգրքում կատարել լրացումներ՝ նախատեսելով հնարավորություն` անհրաժեշտության դեպքում վերաքննիչ դատարանում բողոքի քննության շրջանակում հրավիրելու և հարցաքննելու առաջին ատյանի դատարանում արդեն իսկ հարցաքննված, ինչպես նաև չհարցաքննված վկաներին։

Իրավունքի զարգացման և պաշտպանության հիմնադրամ

02.05.2023

ՀՀ վարչական դատավարության օրենսգրքով սահմանված կարգավորումների շրջանակներում Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության գործողությունները, անգործությունը, ինչպես նաև վարչական ակտերը կարող են բողոքարկվել Վարչական դատարան: Այնուամենայնիվ, օրենսգիրքը չի նախատեսում կատարողական վարույթի արագացմանը միտված հատուկ կարգավորումներ Վարչական դատարանում գործի քննության շրջանակներում: Հարկ է նշել, որ Ավաքեմյանն ընդդեմ Հայաստանի գործով կայացված վճռով Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանն արձանագրել է, որ դիմումատուն չի ունեցել կատարողական վարույթներն արագացնելու համար իրավական պաշտպանության արդյունավետ միջոց, ինչը հիմք է հանդիսացել Կոնվենցիայի 13-րդ հոդվածի խախտման արձանագրման համար: Ելնելով վերոգրյալից՝ գտնում ենք, որ անհրաժեշտ է, ի թիվս այլ միջոցների, Վարչական դատավարության օրենսգրքով սահմանել Հարկադիր կատարումն ապահովող ծառայության անգործության վիճարկմանն առնչվող գործերի քննության հստակ և սեղմ ժամկետներ:

Տեսնել ավելին