ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 2019 ԹՎԱԿԱՆԻ ՍԵՊՏԵՄԲԵՐԻ 30-Ի N 1291-Լ ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅՈՒՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԻԾ

1.

Ընթացիկ իրավիճակը և իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

1.1.

Անհրաժեշտությունը

«Երեխայի իրավունքների պաշտպանության 2020 թվականի միջոցառումների տարեկան ծրագրի և միջոցառումների ցանկի նախագծերին հավանություն տալու մասին» Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության որոշման ընդունումը բխում է «Երեխայի իրավունքների մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի 33 և 34 հոդվածների պահանջներից: Տարեկան ծրագիրն ուղղված է երեխաների ոլորտի օրենսդրության կատարելագործմանը, երեխաների սոցիալական ապահովությանը, առողջապահական խնդիրների բարելավմանը, կրթական ոլորտի բարեփոխումներին, հանգստի, ժամանցի և մշակութային կյանքի կազմակերպմանը:

Հայաստանի Հանրապետության վարչապետի 2019 թվականի մարտի 22-ի «Հայաստանի Հանրապետության 2019 թվականի բյուջետային գործընթացը սկսելու մասին» N 289-Ա որոշմամբ հաստատված հավելվածի 34 կետի 4-րդ «ա» պարբերության և «Երեխայի իրավունքների մասին» ՀՀ օրենքի 33-րդ հոդվածի, Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի հուլիսի 13-ի նիստի N 30 արձանագրային որոշման 1-ին կետի 1-ին ենթակետով հավանության արժանացած Հայաստանի Հանրապետությունում երեխայի իրավունքների պաշտպանության 2017-2021 թվականների ռազմավարական ծրագրին և երեխայի իրավունքների պաշտպանության 2017-2021 թվականների ռազմավարական ծրագրի իրականացման միջոցառումների ժամանակացույցին հավանություն տալու մասին» ծրագրի համաձայն մշակվել է «Երեխայի իրավունքների պաշտպանության 2020 թվականի տարեկան ծրագրին և միջոցառումների ցանկին հավանություն տալու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագծը (այսուհետ՝ նախագիծ):  ՀՀ կառավարության կողմից սահմանված ժամկետում՝ 2019 թվականի սեպտեմբերի 20-ին նախագիծը ներկայացվել է ՀՀ վարչապետի աշխատակազմ:

Նախագիծը ներկայացվել է շահագրգիռ գերատեսչությունների քննարկմանը, սակայն չի ներկայացվել Մարդու իրավունքների պաշտպանին, քանի որ հաշվի է առնվել այն փաստը, որ ՀՀ կառավարության 2018 թվականի հունիսի 8-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության աշխատակարգը հաստատելու մասին» 667-Լ որոշման համաձայն՝ նախքան Հայաստանի Հանրապետության կառավարություն ներկայացնելը, Մարդու իրավունքների պաշտպանին կարծիքի  ներկայացվում են մարդու իրավունքներին և ազատություններին վերաբերող օրենքների նախագծերը:

1.2.

Կարգավորման հարաբերությունների ներկա վիճակը և առկա խնդիրները

ՀՀ կառավարությունում՝ մինչ «Հայաստանի  Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի սեպտեմբերի 30-ի N 1291-Լ որոշմումը  կառավարության որոշումը հաստատելը՝ ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանը ցանկություն է հայտնել ծանոթանալ նախագծին և ներկայացնել իր դիտողություններն ու առաջարկությունները: ՀՀ կառավարությունը հանձնարարել է նախագիծը ներկայացնել ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի կարծիքին, Արդարադատության և ֆինանսների նախարարություների կարծիքներին, այնուհետև լրամշակել և ներկայացնել ՀՀ կառավարություն:

Սահմանված ժամկետում նախագծի խմբագրված տարբերակը ներկայացվել է ՀՀ վարչապետի աշխատակազմ՝ հաշվի առնելով ՀՀ մարդու իրավունքների պաշտպանի կողմից ներկայացված դիտողություններն ու առաջարկությունները: Բովանդակային առումով  նախագծում փոփոխություններ չեն կատարվել: Հիմնականում կատարված փոփոխությունները պայմանավորված են շահագրգիռ գերատեսչությունների՝ մասնավորապես, Արդարադատության, Ֆինանսների նախարարությունների և Մարդու իրավունքների պաշտպանի կողմից ներկայացված առաջարկությունների ընդունմամբ և նախագծի լրամշակմամբ, ինչպես նաև բոլոր գերատեսչությունների կողմից ներկայացված միջոցառումների նպատակներն ու խնդիրները, որոնք յուրաքանչյուր գերատեսչության կողմից ներկայացված միջոցառումներում էին ընդգրկված,  համակարգվել են մի ընդհանուր՝ «ԾՐԱԳՐԻ ՆՊԱՏԱԿՆԵՐԸ  ԵՎ ԽՆԴԻՐՆԵՐԸ» գլխում: 

Մարդու իրավունքների պաշտպանի կողմից ներկայացված առաջարկութունները հիմնականում վերաբերում էին միջոցառումների նախատեսված բյուջեն թվային տվյալներով ներկայացնելուն:

Առաջարկվել է նաև մանրամասնել մանկատան շրջանավարտներին աջակցության մասին տեղեկատվությունը, հստակեցնել ինչպիսի իրավական ակտեր են նախատեսվում ընդունել, նշել ոլորտում վերապատրաստված մասնագետների թիվը, Երեխաների իրավունքների ազգային հանձնաժողովի գործառույթների և կազմի փոփոխության մասին մանրամասն տեղեկատվություն ներկայացնել, նշել մանկական աղքատության նվազեցմանն ուղղված նոր գործողություն, որն ուղղված կլինի մուրացիկ և թափառաշրջիկ շուրջ 50 երեխային և նրանց ընտանիքներին բազմակողմանի աջակցություն տրամադրելուն:

Առաջարկվել է նաև վերանայել և խմբագրել  գերատեսչությունների կողմից ներկայացված միջոցառումների «Վերստուգելի չափանիշ» սյունակը: Ներկայացված առաջարկություններին համապատասխան՝  նախագիծը լրամշակվել է: 

2.

Առաջարկվող կարգավորման բնույթը

«Երեխայի իրավունքների պաշտպանության 2020 թվականի տարեկան ծրագրին և միջոցառումների ցանկին հավանություն տալու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունն 2019 թվականի սեպտեմբերի 30-ին ընդունել է  1291-Լ որոշումը:  Մարդու իրավունքների պաշտպանն իր դիտողություններն ու առաջարկությունները ներկայացրել է նախագծի ընդունումից հետո: Ընդունելով առաջարկված փոփոխությունները և լրացումները՝ անհրաժեշտություն է առաջացել ՀՀ կառավարության որոշման մեջ կատարել փոփոխություն՝ հավելվածները ներկայացնել նոր խմբագրությամբ:

ՀՀ կառավարության կողմից տրվել է հանձնարարական՝ մշակել  «Հայաստանի  Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի սեպտեմբերի 30-ի N 1291-Լ որոշման մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշման նախագիծը՝ ներկայացնել շահագրգիռ գերատեսչությունների կարծիքին:

Ներկայացված  դիտողություններն ու առաջարկություններն ամփոփվել և ներկայացվել են ՀՀ վարչապետի աշխատակազմ: Տրված հանձնարարականի համաձայն որոշման նախագծի ամփոփված տարբերակը ներկայացվել է Արդարադատության նախարարության, Ֆինանսների նախարարության և Մարդու իրավունքների պաշտպանի կարծիքներին:

3.

Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2019 թվականի սեպտեմբերի 30-ի N 1291-Լ որոշման մեջ փոփոխություններ կատարելու մասին» ՀՀ  կառավարության որոշման նախագիծը մշակվել է Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության  կողմից՝ շահագրգիռ գերատեսչությունների (Արդարադատության, Առողջապահության, Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի,  Ֆինանսների, Արտակարգ  իրավիճակների  նախարարություններ, ՀՀ ոստիկանություն, Մարդու իրավունքների պաշտպան) կողմից ներկայացված` իրենց ոլորտին վերաբերող միջոցառումների համաձայն:

4.

Ակնկալվող արդյունքը

Նախագծի ընդունմամբ կապահովվի երեխայի իրավունքների և շահերի պաշտպանությունը: