15.10.2025
«Մինչև 2026 թվականի հունվարի 1-ը կնքված և շարունակվող աշխատանքային պայմանագրերի թվային համակարգ մուտքագրելու կարգը սահմանելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշման նախագծի վերաբերյալ ներկայացնում եմ իմ ներքոնշյալ առաջարկությունները. 1. Կարգի 9-րդ կետում նշված են աշխատանքային պայմանագրում պարտադիր և ոչ պարտադիր լրացման դաշտերը: Պարտադիր լրացման դաշտերից է նաև «աշխատողներին Հայաստանի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով տրվող հավելումները, հավելավճարները, լրավճարները.»: ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 1-ին պարբերության համաձայն՝ աշխատավարձը ներառում է հիմնական աշխատավարձը և գործատուի կողմից աշխատողին իր կատարած աշխատանքի դիմաց տրված լրացուցիչ աշխատավարձը: ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 3-րդ պարբերության համաձայն՝ լրացուցիչ աշխատավարձը սույն օրենսգրքով, օրենքով, այլ նորմատիվ իրավական ակտերով, կոլեկտիվ կամ աշխատանքային պայմանագրով, գործատուի իրավական ակտով սահմանված հիմնական աշխատավարձի նկատմամբ հաշվարկվող հավելումները, հավելավճարները, լրավճարները և պարգևատրումներն են: ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 3-րդ մասի 6-րդ պարբերության համաձայն՝ լրավճարը, կոլեկտիվ կամ աշխատանքային պայմանագրերով, գործատուի իրավական ակտով նախատեսված կամ Հայաստանի Հանրապետության կառավարության սահմանած դեպքերում և չափերով հիմնական աշխատավարձից, հավելումից, հավելավճարից և պարգևատրումից բացի, աշխատողին վճարվող ցանկացած ձևի վարձատրությունն է: ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի 178-րդ հոդվածի 4-րդ մասի համաձայն՝ աշխատողի աշխատավարձը կախված է աշխատողի որակավորումից, աշխատանքի պայմաններից, որակից, քանակից, բարդությունից: Նշվածից հետևում է, որ լրավճարը դա լրացուցիչ աշխատավարձ է, որը պարտադիր չէ, որ նախատեսված լինի աշխատանքային պայմանագրոով ու սահմանվի ամեն ամիս կամ հենց աշխատանքի ընդունվելուց: Գործատուն, իր հայեցողությամբ, կարող է երբ և որքան ցանկանա լրավճար վճարել ցանկացած աշխատողի, և լրավճար չվճարելու համար աշխատողի համաձայնությունն անհրաժեշտ չէ: Օրինակ՝ գործող աշխատանքային պայմանագիրը համակարգ ներմուծելու օրը (ամիսում) աշխատողին տրվում է լրավճար, սակայն հաջորդ ամիս այլևս չի տրվելու (գործատուն անհատական իրավական ակտով սահմանել է կոնկրետ ժամանակահատված), իսկ համաձայն ՀՀ աշխատանքային օրենսգրքի էլեկտրոնային եղանակով իրականացվելու են միայն աշխատանքային պայմանագրի կնքման, պայմանագրում փոփոխություններ կատարելու և աշխատանքից ազատման հետ կապված գործողություններ: Այս պարագայում կարծում եմ անհրաժեշտություն չկա պարտադիր նշել լրավճարի մասին, իսկ եթե, այնուամենայնիվ, օրենսդիրը գտնում է, որ լրավճարը պարտադիր պետք է նշվի, ապա անհրաժեշտ է այլ կարգավորումներ ևս սահմանվեն, որպեսզի ոչ միայն նախագծի ընդունմամբ ներկայացվող ակնկալվող արդյունքն արդարացված լինի, այլ նաև աշխատողի մոտ էլ թյուր տեղեկություն չլինի իր աշխատավարձի վերաբերյալ՝ լրավճարի մասով, և գործատուն ստիպված չլինի յուրաքանչյուր աշխատողի վերը նշված հիմնավորումները ներկայացնել: 2. Հաշվի առնելով, որ Կարգի 11-րդ կետով հղում է կատարվում Կարգի 9-րդ կետի 18-րդ ենթակետին, իսկ 19-րդ կետով նույն կետի 1-3-րդ ենթակետերին, ուստի անհրաժեշտ է 9-րդ և 19-րդ կետերի ենթակետերը համարակալել: