ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԻ ՄԵՂՐԻ ՀԱՄԱՅՆՔԻ 2025 ԹՎԱԿԱՆԻ ԲՅՈՒՋԵՆ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

ՀՀ ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԻ ՄԵՂՐԻ ՀԱՄԱՅՆՔԻ 2025 ԹՎԱԿԱՆԻ ԲՅՈՒՋԵՆ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՄԵՂՐԻ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԱՎԱԳԱՆՈՒ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ

Համայնքի 2025 թվականի բյուջեն կազմվել է՝ հիմք ընդունելով Մեղրի համայնքի 2022-2026 թվականների հնգամյա զարգացման ծրագիրը, համայնքի 2025-2027 թվականների միջնաժամկետ ծախսերի ծրագիրը՝ 2025 թվականի բյուջետային տարվա հիմնախնդիրների լուծման համար անհրաժեշտ ֆինանսական միջոցների պլանավորման, բյուջետային համակարգի միասնականությունն ապահովող բյուջետային գործընթացի կազմակերպման համաձայնեցված սկզբունքների, բյուջետային դասակարգման, հաշվառման և հաշվետվության միասնական մեթոդաբանության հիման վրա: 2025 թվականի բյուջեում նախատեսվում է կատարել նախորդ տարիների անավարտ ծրագրերի և 2025 թվականի նոր նախատեսվող ծրագրերի իրականացումը:

2025 թվականի բյուջեի նախագիծը կազմվել է առաջնորդվելով «Տեղական ինքնակառավարման մասին» օրենքի 18-րդ հոդվածի 1-ին մասի 5-րդ կետով և «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» օրենքի 31 և 32-րդ հոդվածներով, 33-րդ հոդվածի 3-րդ մասով: Բյուջեի ձևավորման հիմքում ընկած են հնարավոր քիչ բյուջետային միջոցների ծախսմամբ առավելագույն արդյունքի հասնելու սկզբունքը,խնայողականությունը,հաշվեկշռվածությունը,արդյունավետությունը,թափանցիկությունը, հստակությունը և հաշվետվողականությունը:

Համայնքի բյուջեի կառուցվածքը, տեղական ինքնակառավարման մարմինների կողմից իրականացվող լիազորությունների և դրանց համապատասխանության ապահովման անհարաժեշտությունից ելնելով, բաժանվում է վարչական և ֆոնդային մասերի: Եկամտային և ծախսային կանխատեսումներն ու ծրագրավորումներն իրականցվում են յուրաքանչյուր մասի համար առանձին: Համայնքի բյուջեի պլանավորումն իրականացվել է համեմատական մեթոդով, որի ժամանակ հիմնվել ենք 2023 թվականին համայնքային բյուջե փաստացի մուտքագրված եկամուտների հոսքի, 2024 թվականի ճշտված բյուջեի կատարողականի և առկա բազաների, բյուջետային հիմնարկների կողմից ներկայացված բյուջետային ֆինանսավորման հայտերի, իրենց համապատասխան հիմնավորումներով պահպանման ծախսերի նախահաշիվների, համայնքի վարչական բնակավայրերի հիմնախնդիրների լուծման համար ծրագրերի վրա: Բյուջեն պլանավորված է՝ նպաստելու համայնքի մեջ մտնող բնակավայրերի համաչափ և կայուն զարգացմանը, բարեկարգ, հարմարավետ և մատչելի միջավայրի ձևավորման շարունակականության ապահովմանը, համայնքային ոչ առևտրային կազմակերպությունների արդիականացմանը, բնակչության կենսական շահերի ապահովմանը:

Մեղրի համայնքի 2025 թվականի բյուջեի նախագծում (այսուհետ՝ նախագիծ) եկամուտների գումարը ծրագրվել է 2 134 094 234 ՀՀ դրամ, ծախսերի գումարը՝ 2 396 442  000  ՀՀ դրամ, դեֆիցիտը (պակասուրդը)` 262 347 766 ՀՀ դրամ:

1. Բյուջեի եկամուտների կանխատեսում

Մեղրի համայնքի 2025 թվականի բյուջեի վարչական մասի կանխատեսված եկամուտների ընդհանուր գումարը ծրագրվել է 1 070 000 000 ՀՀ դրամ, գերազանցելով նախորդ տարվա պլանավորված բյուջեն 5,21%-ով կամ 55 763 300 ՀՀ դրամով:

Նախագծով նախատեսված եկամուտների ընդհանուր ծավալում սեփական  եկամուտները կազմում են 378  872 700 ՀՀ դրամ՝ 2024 թվականի հաստատված  384 822 000 ՀՀ դրամի դիմաց:

Նախատեսված եկամուտների հիմնավորումը և համեմատական վերլուծությունն առավել հստակ կլինի դրանք առանձին եկամտատեսակների տեսքով ներկայացման պարագայում:

Մասնավորապես.

1) Հարկեր և տուրքեր.

2025 թվականի հարկային եկամուտները ծրագրվել են 134 145 500 ՀՀ դրամի չափով, 2024 թվականի հաստատված ցուցանիշի՝ 120 554 000 ՀՀ դրամի փոխարեն: 2025 թվականի հարկային եկամուտները ծրագրվել են հաշվի առնելով առկա ապառքները և 2024 թվականի հաշվարկային ցուցանիշները:

Տեղական տուրքերը ծրագրվել են 12 985 000 ՀՀ դրամի չափով, 2024 թվականի հաստատված  ցուցանիշի՝ 14 510 000 ՀՀ դրամի փոխարեն:

Պետական տուրքերը ծրագրվել են 5 800 000 ՀՀ դրամի չափով, 2024 թվականի հաստատված  ցուցանիշի՝ 4 500 000 ՀՀ դրամի փոխարեն:

2) Պաշտոնական դրամաշնորհներ.

Հիմք ընդունելով «Հայաստանի Հանրապետության 2025 թվականի պետական բյուջեի մասին» ՀՀ օրենքի նախագծով նախատեսված ցուցանիշերը` Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեից ֆինանսական համահարթեցման սկզբունքով տրամադրվող դոտացիան ծրագրվել է 636 077 900  ՀՀ դրամի չափով, 2024 թվականի 544 365 314 ՀՀ դրամի փոխարեն, նախորդ տարվա համեմատ ավելացել է 91 712 586 ՀՀ դրամով,պետական բյուջեից տրամադրվող նպատակային հատկացումները (սուբվենցիաներ) պլանավորվել են 3 050 400 ՀՀ  դրամ:

3) Այլ եկամուտներ.

2025 թվականի բյուջեով այլ եկամուտները նախատեսվել են 277 941 200 ՀՀ դրամ՝ նախորդ տարվա հաստատված 247 257 000 ՀՀ դրամի դիմաց: Այլ եկամուտներն իրենց մեջ ներառում են հողի և գույքի վարձակալությունից եկամուտները, վարչական գանձումները (նախադպրոցական,մարզամշակույթային և արտադպրոցական կազմակերպություններում համայնքի կողմից մատուցվող ծառայությունների դիմաց փոխհատուցման գումարներ,աղբահանության վճարները, տեղական վճարները), տույժերը, տուգանքները, պետության կողմից տեղական ինքնակառավարման մարմիններին պատվիրակված լիազորությունների իրականացման ծախսերի ֆինանսավորման համար պետական բյուջեից ստացվող միջոցները և այլ ելամուտներ:

Մեղրիի համայնքապետարանի տեղեկատվական բազայի համայնքային գույքի պայմանագրեր ցանկում առկա են վարձակալության պայմանագրեր,որոնց  ապառքներն ու տույժերը համայնքային բյուջեում  զգալի կշիռ են կազմում։

Համաձայն Դատական տեղեկատվական համակարգի (Datalex) տեղեկատվության՝

վերոնշյալ պայմանագրերը անցնում են սնանկության գործընթաց կամ ճանաչվել են սնանկ, ուստի այդ գումարները իրատեսական չէ ներառել 2025 թվականի հավաքագրվելիք սեփական եկամուտներում՝ 66 958 017 ՀՀ դրամ գյուղ նշանակության հողերի համար և  66 421 269 ՀՀ դրամ ոչ գյուղ նշանակության հողերի համար:

Մեղրի համայնքի 2025 թվականի բյուջեի ֆոնդային մասի կանխատեսված եկամուտների ընդհանուր գումարը ծրագրվել է  1 064 094 234 ՀՀ դրամ՝ 2024 թվականի  411 232 700 ՀՀ դրամի փոխարեն,գումարի մեջ ներառված  է 2021 թվականին ընդերքաօգտագործողների կողմից վճարված ռոյալթիներից ազդակիր համայնքին կատարված  մասհանվող գումարը,բազմաբնակարան շենքերի տանիքների վերանորոգման,ներհամայնքային ճանապարհների ասվալտապատման կանխատեսված պետության կողմից տրվող սուբվենցիաները:

2.Բյուջեի ծախսերի կանխատեսում

Մեղրի համայնքի 2025 թվականի բյուջեի նախագծով ծախսերի ծավալը ծրագրվել է 2 396 442 000 ՀՀ դրամ: Ծախսերի ամբողջ ծավալի շուրջ 44.6 %-ը կամ 1 070 000 000 ՀՀ դրամը բաժին է ընկնում ընթացիկ ծախսերին (վարչական բյուջե), 1 326 442 000 ՀՀ դրամը՝ կամ 55.3 %-ը կազմում է  կապիտալ ծախսերը (ֆոնդային բյուջե), իսկ ոչ ֆինանսական ակտիվների իրացումից մուտքերի գումարը կազմում է 205 000 000 ՀՀ դրամ:

Նախագծով առաջարկվող բյուջետային ծախսերում 13.9%-ը բաժին է ընկել «Ընդհանուր բնույթի հանրային ծառայություններ» ոլորտին, 15.8%-ը «Տնտեսական հարաբերություններ» ոլորտին, 7.6%-ը՝ «Շրջակա միջավայրի պաշտպանություն» ոլորտին, 29.8%-ը՝ «Բնակարանային շինարարություն և կոմունալ ծառայություն» ոլորտին, 14.3%-ը՝ «Հանգիստ, մշակույթ և կրոն» ոլորտին, 15.9%-ը՝ «Կրթություն» ոլորտին, 0.2%-ը «Սոցիալական պաշտպանություն» ծրագրին, 2.5 %-ը՝ «Հիմնական բաժիններին չդասվող պահուստային ֆոնդեր» ոլորտին: Համայնքի բյուջեն ունի պահուստային ֆոնդ, որը կարող է օգտագործվել տվյալ տարվա բյուջեով չկանխատեսված ելքերի կամ նախատեսված ելքերի լրացուցիչ ֆինանսավորման համար: Պահուստային ֆոնդերը կարող են օգտագործվել միայն համայնքի ավագանու որոշմամբ: Պահուստային ֆոնդը նախատեսվել է վարչական բյուջեի եկամուտների 5.0%-ի չափով՝ ապահովելով «Հայաստանի Հանրապետության բյուջետային համակարգի մասին» օրենքի 29-րդ հոդվածի 2-րդ կետի պահանջները:           

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

ՀՀ ՍՅՈՒՆԻՔԻ ՄԱՐԶԻ ՄԵՂՐԻ ՀԱՄԱՅՆՔԻ 2025 ԹՎԱԿԱՆԻ ԲՅՈՒՋԵՆ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՄԵՂՐԻ ՀԱՄԱՅՆՔԻ ԱՎԱԳԱՆՈՒ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԱՌՆՉՈՒԹՅԱՄԲ ԱՅԼ ԻՐԱՎԱԿԱՆ ԱԿՏԵՐԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ԱՆՀՐԱԺԵՇՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՄ ԲԱՑԱԿԱՅՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

«ՀՀ Սյունիքի մարզի Մեղրի համայնքի 2025 թվականի բյուջեն հաստատելու մասին» Մեղրի համայնքի ավագանու որոշման նախագծի ընդունմամբ այլ իրավական ակտեր ընդունելու անհրաժեշտություն  չկա: