«ԱՐԱՔՍ ԱՐԵՆԱ» ՓԱԿ ԲԱԺՆԵՏԻՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆ ՀԻՄՆԱԴՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻՑ ԳՈՒՅՔ ՀԵՏ ՎԵՐՑՆԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՍՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ, ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ, ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԵՎ ՍՊՈՐՏԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆԸ ԳՈՒՅՔ ԱՄՐԱՑՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

Տ Ե Ղ Ե Կ Ա Ն Ք -  Հ Ի Մ Ն Ա Վ Ո Ր Ո Ւ Մ

 «ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՏԱՐԱԾՔԱՅԻՆ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԵՎ ԵՆԹԱԿԱՌՈՒՑՎԱԾՔՆԵՐԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆ ՊԵՏԱԿԱՆ ԳՈՒՅՔԻ ԿԱՌԱՎԱՐՄԱՆ ԿՈՄԻՏԵԻՑ ԳՈՒՅՔ ՀԵՏ ՎԵՐՑՆԵԼՈՒ ԵՎ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՍՆ ԿՐԹՈՒԹՅԱՆ, ԳԻՏՈՒԹՅԱՆ, ՄՇԱԿՈՒՅԹԻ ԵՎ ՍՊՈՐՏԻ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹՅԱՆԸ ԳՈՒՅՔ ԱՄՐԱՑՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԵՎ ««ԱՐԱՔՍ ԱՐԵՆԱ» ՊԵՏԱԿԱՆ ՓԱԿ ԲԱԺՆԵՏԻՐԱԿԱՆ ԸՆԿԵՐՈՒԹՅՈՒՆ

 ՀԻՄՆԱԴՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ»  ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՈՒՄՆԵՐԻ ՆԱԽԱԳԾԵՐԻ

1. Անհրաժեշտությունը

           «Հայաստանի Հանրապետության տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարության պետական գույքի կառավարման կոմիտեից գույք հետ վերցնելու և Հայաստանի Հանրապետությասն կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարությանը գույք ամրացնելու մասին» և Արաքս արենա պետական փակ բաժնետիրական ընկերության (այսուհետ՝ Ընկերություն) ստեղծման անհրաժեշտությունը հիմնված է Հայաստանի Հանրապետության Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի մասին և Մանկապատանեկան սպորտի մասին օրենքների դրույթների հենքի վրա: Ընկերության հիմնումը հրատապ է և անհրաժեշտ, քանի որ այն հնարավորություն է տալիս մշակել և կազմակերպել մարզման չափորոշիչներին համապատասխան ուսումնամարզական ծրագրեր, ինչպես նաև իրականացնել Բարձրագույն վարպետության մարզադպրոց և Ադապտիվ սպորտի կենտրոն պետական ոչ առևտրային կազմակերպությունների (այսուհետ՝ Կազմակերպություններ) կանոնադրություններով նախատեսված գործառույթները մեկ տեղում։

Համաձայն Մանկապատանեկան սպորտի մասին Հայաստանի Հանրապետության օրենքի՝ մանկապատանեկան մարզադպրոցներում կարող են մարզվել միայն մինչև 18 տարեկան պատանիներն ու աղջիկները, սակայն բաց է մնում Հայաստանի Հանրապետության հավաքականների 18 տարեկանից բարձր թեկնածու մարզիկների և սահմանափակ կարողություններով անձանց հետագա մարզումների կազմակերպման խնդիրները։

 Սույն նախագծի նպատակն է պետական հոգածության ներքո նպաստել և օժանդակել Հայաստանի Հանրապետության հավաքականների 18 տարեկանից բարձր թեկնածու մարզիկների մարզումների շարունակականությունը և հնարավորություն ընձեռել սահմանափակ կարողություններով անձանց զբաղվել ադապտիվ սպորտով, ինչը վերջիններիս համար խթան կհանդիսանա ինքնադրսևորվելու և հասարակության մեջ լիարժեք ինտեգրվելու համար։

       Ընկերությունը  որպես կենտրոն,  իր առկա գույքով (հասցե՝ ք․ Երևան, Մանանդյան փ․  41,  2,89 հա հողամաս - 3658,9 քմ պետական գրանցում ստացած և 5421,5 քմ ինքնակամ շինություններ՝ մարզադաշտ և կից սպորտային համալիր 2 մարզադահլիճներով, վարչական մաս) կօգտագործվի սպորտի զարգացմանը միտված տարբեր ծրագրերի իրականացման նպատակով: Ներկայումս Հայաստանի Հանրապետությունում պետական և համայնքային ենթակայությամբ գործում է ընդհանուր թվով 174 մանկապատանեկան մարզադպրոց՝ այդ թվում 4 մարզական հասարակական կազմակերպություններ՝ իրենց ենթակառուցվածքներով: Սակայն դրանք որպես ՊՈԱԿ-ներ և ՀՈԱԿ-ներ չեն կարող կառավարվել Ընկերության կողմից:

Ընկերությունը կհանդիսանա հենց այն միասնական մասնագիտացված կառավարչական կենտրոնը, որը կկառավարի հանրապետությունում նոր կառուցվող և կառուցվելիք մարզակառույցները, այդ թվում  յուրաքանչյուր մարզում նախատեսված արագ հավաքվող թեթև մետաղական կոնստրուկցիաներով մարզադահլիճները, ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի ոլորտների 2023-2030 թվականների ռազմավարության նախագծով յուրաքանչյուր մարզում նախատեսված մարզահամալիրները, Լոռու մարզի Շամուտ գյուղում կառուցվելիք ըմբշամարտի մարզաբազան, ինչպես նաև  Մանանդյան փողոց,  41 հասցեի  մարզահամալիրը և կառուցվելիք այլ մարզական օբյեկտներ:

  Ընկերության եկամուտները կգոյանան վերոնշյալ մարզակառույցների վարձակալության  գումարներից՝  վճարովի մարզական խմբերի,  տարբեր մարզաձևերի մարզական միջոցառումների ու հավաքների անցկացման վարձավճարներից:

2. Ընթացիկ վիճակը և խնդիրները

Այժմ Հայաստանի Հանրապետությունում գործում է միայն մեկ «Բարձրագույն վարպետության մարզադպրոց» ՊՈԱԿ (Շիրակի մարզի Գյումրի քաղաք), որը, սակայն իրականացնում է միայն մանկապատանեկան մարզադպրոցի գործառույթներ, ինչը նշանակում է, որ Հայաստանի Հանրապետության հավաքականների 18 տարեկանից բարձր թեկնածու մարզիկների և սահմանափակ կարողություններով անձանց մարզումները հնարավոր չէ այդտեղ անցկացնել։  

2010 թվականին Հայաստանի Հանրապետությունը վավերացրել է «Հաշմանդամություն ունեցող անձանց մասին» ՄԱԿ-ի կոնվենցիան՝ ստանձնելով ՀՀ օրենսդրությունը և պետական քաղաքականությունը կոնվենցիայի  պահանջներին համապատասխանեցնելու պարտավորությունը, սակայն մինչև հիմա հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար Հայաստանի Հանրապետությունում ադապտիվ սպորտի պետական կառույց չի գործում։ Հաշվի առնելով նաև ռազմական վերջին իրադարձությունները, որի հետևանքով հաշմանդամություն ձեռք բերած անձանց թվի ավելացում է գրանցվել, խիստ հրատապ է և կարևոր ադապտիվ սպորտի կենտրոնի ստեղծումը՝ սպորտի և հոգեբանական աջակցության միջոցով հաշմանդամություն ունեցող անձանց շրջանում վերականգնողական աշխատանքներ իրականացնելու, ինչպես նաև ադապտիվ սպորտ ընդգրկելու նպատակով։ Ըստ իրականացված ուսումնասիրությունների հիման վրա կատարված վերլուծությունների՝ յուրաքանչյուր տարի հաշմանդամություն ունեցող 120 մարզիկ հնարավորություն կունենա մարզվել Ընկերությունում:

Միաժամանակ ներկայումս բաց է մնում նաև 18 տարեկանից բարձր թեկնածու մարզիկների մարզումների շարունակականության խնդիրը։

Ընկերության հիմնումը ենթադրում է ուսումնամարզական կենտրոնի ստեղծում, որը տարբեր ծրագրերի իրականացման հետ մեկտեղ կապահովի նշված 2 թիրախային խմբերի մարզումների հետագա շարունակականությունը:

3. Տվյալ բնագավառում իրականացվող քաղաքականությունը

           Բնակչության առողջության ամրապնդումը, անհատի ներդաշնակ զարգացումը, աշխատունակության բարձրացումն ու երկարակեցության ապահովումը. հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար անկախ կյանքի ապահովումը

տարիքային և սոցիալական տարբեր խմբերի անձանց համար ֆիզիկական դաստիարակության անընդհատությունը և ֆիզիկական կուլտուրայով ու սպորտով զբաղվելու մատչելիությունը.

         Տարիքային և սոցիալական տարբեր խմբերի անձանց համար ֆիզիկական դաստիարակության անընդհատությունը և ֆիզիկական կուլտուրայով ու սպորտով զբաղվելու մատչելիությունը.

         Բարձրակարգ մարզիկների պատրաստումը, միջազգային մրցասպարեզներում Հայաստանի Հանրապետության հավաքական թիմերի և մարզիկների մասնակցության ապահովումը.

       Պետական ծրագրի միջոցով Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի ազգային համակարգի կատարելագործումը:

4.Կարգավորման բնույթը և նպատակը

  Արաքս արենա պետական փակ բաժնետիրական ընկերության հիմնմամբ /ստեղծմամբ/ հնարավոր կլինի կազմակերպել և օգտագործել գոյություն ունեցող մարզադաշտը կից սպորտային համալիրով իր իսկ նշանակությամբ, անցկացնել սպորտային միջոցառումներ ու հավաքներ, իրականացնել մարզման չափորոշիչներին համապատասխան ուսումնամարզական  ծրագրեր, որը հնարավորություն կտա  նաև պահպանել գույքը, ձեռք բերել նորը և ներդրուներ կատարել։

Ընկերության գործառույթների շրջանակներում կիրականացվեն նաև հաշմանդամություն ունեցող անձանց և տարբեր մարզաձևերի 18 տարեկանից բարձր տարիքի հավաքականների թեկնածուների մարզումները։

Նախատեսվում է լիազորել լիազոր մարմնին՝ հիմնադրի անունից իրականացնել ընկերության հիմնադրի և հետագայում նաև ընդհանուր ժողովի բոլոր իրավասությունները, որոնք սահմանված են «Փակ բաժնետիրական ընկերությունների մասին» օրենքով:

Միաժամանակ քննարկումների արդյունքում համարվել է նպատակահարմար, որ այսուհետ կառուցվող մարզակառույցները ղեկավարվեն «Արաքս արենա» պետական փակ բաժնետիրական ընկերության կողմից:

5. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է Հայաստանի Հանրապետության կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարության կողմից։

6. Ակնկալվող արդյունքը

• Արաքս արենա պետական փակ բաժնետիրական ընկերություն ստեղծմամբ կկատարելագործվի պետական ծրագրի միջոցով ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի ազգային համակարգը,
• իր իսկ նշանակությամբ կօգտագործվի մարզադաշտը՝ կից սպորտային համալիրներով,
• կանցկացվեն սպորտային միջոցառուներ և հավաքներ,
• հաշմանդամություն ունեցող անձինք կզբաղվեն ադապտիվ սպորտով, ինչը կնպաստի հաշմանդամային սպորտի զարգացմանը և պարալիմպիկ մարզաձևերի Հայաստանի Հանրապետության հավաքական թիմերի համալրմանը, նրանց համար կկազմակերպվեն ադապտիվ վերականգնողական, հոգեբանական ծառայություններ,
• 18 տարեկանից բարձր հեռանկարային, Հայաստանի Հանրապետության հավաքականների թեկնածու մարզիկներն իրենց մարզումները կշարունակեն բարձրակարգ մարզիչ-մանկավարժների ղեկավարությամբ:

Տվայալ նախագծի ընդունմամբ Հայաստանի Հանրապետության պետական բյուջեում նախատեսվում է եկամուտների և ծախսերի ավելացում:

7. «Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավարություններ».

  Որոշման նախագիծը բխում է Հայաստանի Հանրապետության Ֆիզիկական կուլտուրայի և սպորտի մասին և Մանկապատանեկան սպորտի մասին օրենքների դրույթներից: Նախագիծը բխում է Հայաստանի Հանրապետության Կառավարության 2021-2026 թվականների ծրագրի (այսուհետ՝ Ծրագիր)  և  N 1 հավելվածի 10-րդ կետի դրույթներից (հաշմանդամության հիմքով խտրականության դրսևորումների բացառում, հաշմանդամություն ունեցող անձանց համար անկախ կյանքի ապահովում), ինչպես նաև բխում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021 թվականի նոյեմբերի 18-ի «Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2021-2026 թվականների գործունեության միջոցառումների ծրագիրը հաստատելու մասին» N 1902-Լ որոշման հավելված N 1-ի 47.1 կետից:

2023 թվականի ՀՀ պետական բյուջեում նախատեսվող ծախսերը

Արաքս արենա պետական փակ բաժնետիրական ընկերության

Նախատեսվում է առաջին երեք ամիսներին Ընկերության ծախսերը հոգալ պետական բյուջեի միջոցների հաշվին, այնուհետև Ընկերությունը իր գործունեությունը  կիրականացնի ինքնաֆինանսավորմամբ:

Տնտեսական-200.000 դրամ

         Դեղորայք – 400.000 դրամ

         Էլ. ստորագրություն – 12.000 դրամ

         Գրենական պիտ. – 200.000 դրամ

Ինտերնետ – 144.000 ՀՀ դրամ

Հեռախոս – 156.000 ՀՀ դրամ

Գազ – 8,615.600 ՀՀ դրամ

Ջուր – 222.200 ՀՀ դրամ

Էլեկտր. – 2,610.400 ՀՀ դրամ

Աղբ – 60.000 ՀՀ դրամ

Ընդամենը՝  1 տարվա համար 12,620.200 դրամ:

Ընդամենը՝  3 ամսվա համար 3.155.050 դրամ:

Ընդամենը նախատեսվող ծախսերը 3 ամսվա համար կկազմեն 15.565.117 դրամ:

          Հաշվի առնելով, որ «Արաքս արենա» փակ բաժնետիրական ընկերության գործառույթների շրջանակում կիրականացվեն 2 տարբեր ծրագրեր՝ այդ թվում հաշմանդամություն ունեցող անձանց և տարբեր մարզաձևերի 18 տարեկանից բարձր տարիքի հավաքականների թեկնածուների մարզումները, ուստի պահպանման ծախսերը հաշվարկվել են հիմք ընդունելով   նման ծավալի գործառույթներ իրականացնող 2 մարզադպրոցների պահպանման ծախսերը: