«Սյունիքի մարզի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն ստեղծելու, գույք հետ վերցնելու և գույք ամրացնելու և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2017 թվականի սեպտեմբերի 22-ի N 1398-Ն որոշումն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագիծ

1.

Անհրաժեշտությունը

    2019 թվականի մայիսի 16-ի N 650-Լ որոշմամբ Հայաստանի Հանրապետության կառավարությունը հաստատել է 2019-2023 թվականների գործունեության միջոցառումների ծրագիրը` կարևորելով կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված երեխաների, այդ թվում` հաշմանդամություն ունեցող երեխաների ընտանիքում ապրելու իրավունքի իրացմանն ու այլընտրանքային, համայնքահեն ծառայությունների ցանցի ընդլայմանն ուղղված միջոցառումների իրականացումը։

Հիմք ընդունելով վերոգրյալը՝ ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարությունն (այսուհետ՝ նախարարություն) իրականացնում է ապաինստիտուցիոնալացման քաղաքականություն՝ ուղղված երեխայի ընտանիքում ապրելու իրավունքի իրացմանը:

    Նախարարությունը նախաձեռնել է ստեղծելու աջակցության կենտրոններ Երևանում, Գյումրիում և Կապանում՝ աջակցելու կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված և հրատապ տեղավորման և մասնագիտական աջակցության կարիք ունեցող երեխաներին (անհրաժեշտության դպքում նաև ուղեկցողի հետ) և ընտանիքներին:

2.

Ընթացիկ իրավիճակը և խնդիրները

Երեխաների խնամքի շուրջօրյա հաստատությունների ապաինստիտուցիոնալացման քաղաքականության շրջանակում նախարարությունը ներկայացրել է մի շարք փոփոխություններ իրավական ակտերում, որոնք հավանության են արժանացել և ընդունվել ՀՀ կառավարության կողմից: Մասնավորապես, փոփոխություններ են կատարվել Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2005 թվականի մարտի 24-ի N 381-Ն և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվականի մայիսի 26-ի N 551-Ն որոշումներում՝ հաստատությունների տիպերում ավելացնելով աջակցության կենտրոնը և ուղղորդման մեխանիզմները: Միաժամանակ, ապաինստիտուցիանալացմանը զուգահեռ նախարարությունը զարգացնում է երեխային տրամադրվող այլընտրանքային խնամքի հնարավորությունները՝ նախապատվությունը տալով խնամքի ընտանեկան տիպին, իսկ շուրջօրյա հաստատությունում տեղավորման դեպքում՝ կարճաժամկետ խնամքին: Մարզերում բնակվող կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված հրատապ աջակցության կարիք ունեցող երեխաներին, շատ հաճախ հնարավոր չի լինում օպերատիվ օգնել, քանի որ ճգնաժամային աջակցության  մոդել գործում է միայն Երևանում:

Սույն նախագծի ընդունմամբ Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքում կստեղծվի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն, որտեղ կարճաժամկետ շուրջօրյա խնամք և աջակցություն կստանան Սյունիքի և հարակից մարզերի կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված 0-ից մինչև 18 տարեկան երեխաները՝ անհրաժեշտության դեպքում նաև խնամողի հետ՝ 24-ժամյա ռեժիմով, և ցերեկային աջակցություն՝ 2ից մինչև 18 տարեկան կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված երեխաները:

     2020 թվականի միջնաժամկետ ծախսային ծրագրով հաստատված «Սյունիքի մարզի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն» Հիմնադրամի ֆինանսավորման համար նախատեսված բյուջեն, ինչպես նաև վերջինիս շենքը կհատկացվի նախագծով ստեղծվող ՊՈԱԿ-ին, որտեղ շուրջօրյա՝ առավելագույնը վեց ամիս  ժամկետով  խնամք կստանան կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված 50 երեխա, իսկ ցերեկային ծառայություն 100 երեխա՝ մեկ տարի ժամկետով: Ստեղծվելիք երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոնը տեղակայվելու է «Սյունիքի մարզի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն» Հիմնադրամի շենքում՝ հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ այն վերոհիշյալ ծրագիրն իրականացնելու համար ունի  համար բավարար պայմաններ:

3.

Կարգավորման նպատակը և բնույթը.

     Նախագծի նպատակն է Սյունիքի մարզում ստեղծել «Սյունիքի մարզի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն, որը կիրականացնի կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված 0-ից մինչև 18 տարեկան երեխաների՝ առավելագույնը 6 ամիս ժամկետով շուրջօրյա աջակցությունն ու խնամքը, ինչպես նաև կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված 2-ից մինչև 18 տարեկան երեխաների առավելագույնը 1 տարի ժամկետով ցերեկային աջակցության ծառայություններ՝ ստեղծելով պայմաններ երեխաներին հասարակություն ներառման համար, օժանդակելու սոցիալական և առողջական խնդիրների լուծմանը, կանխարգելելու կյանքի դժվարին իրավիճակը:

4.

Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձիք

Նախագծում փոփոխությունների և լրացումների մասին առաջարկությունները ներկայացվել է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կողմից:

5.

Ակնկալվող արդյունքը

Նախագծի ընդունման արդյունքում Սյունիքի մարզում ստեղծել «Սյունիքի մարզի երեխայի և ընտանիքի աջակցության կենտրոն» պետական ոչ առևտրային կազմակերպություն», որը հնարավորություն կտա համակողմանի շուրջօրյա աջակցություն տրամադրել կյանքի դժվարին իրավիճակում հայտնված Սյունիքի և հարակից մարզերի 0-ից մինչև 18 տարեկան երեխաներին (անհրաժեշտության դեպքում՝ նաև խնամողի հետ)՝ առավելագույնը 6-ամսյա ժամկետով և մեկ տարի ժամկետով ցերեկային աջակցության ծառայություններ տրամադրել՝ 2-ից մինչև 18 տարեկան  երեխաներին:

 1

Այլ իրավական ակտերում փոփոխությունների և/կամ լրացումների անհրաժեշտությունը

Նախագծի ընդունման առնչությամբ այլ իրավական ակտերում փոփոխությունների և/կամ լրացումների անհրաժեշտություն չի առաջանում:

2

Միջազգային պայմանագրերով ստանձնած պարտավորությունների հետ համապատասխանությունը

Նախագծով առաջարկվող հարցերի մասով միջազգային պայմանագրերով պարտավորություններ չեն ստանձնվել: