«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔՐԵԱԿԱՆ ՕՐԵՆՍԳՐՔՈՒՄ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆ

6. ՀՀ քրեական օրենսգրքի 205-րդ հոդվածի 2-րդ մասի համաձայն առանձնապես խոշոր չափ է համարվում 15 մլն դրամը: Եթե հարկ վճարողի տարվա ընթացիկ իրական հարկային պարտավորության չափը 25 մլն դրամ է և հարկ վճարողը դիտավորությամբ պակաս է հայտարարագրել 14 մլն դրամ, կարող ենք որակել որպես էական խախտում (50 տոկոսից ավել), սակայն չհամարվելով առանձնապես խոշոր չափ, ազատվում է քրեական պատասխանատտվությունից: Սակայն, մեծ շրջանառություն ունեցող, բազմաթիվ գործարքների իրականացնող որոշ հարկ վճարողների տարեկան հարկային պարտավորության չափը գերազանցում է 3 մլրդ կամ 5 մլրդ դրամը: Հնարավոր է մեծ գործարքների դեպքում ցանկացած մեկ հարցի այլ կերպ ընկալման դեպքում մեկ գործարքից պակաս հայտարարագրված հարկի գումարը գերազանցի 15 մլն դրամը (0.5 տոկոսից պակաս), սակայն համարվելով առանձնապես խոշոր չափ, կրելու է քրեական պատասխանատվություն կամ առնվազն տարիներ շարունակ ապացուցելու է իր անմեղությունը: Հետևաբար, ստացվում է, վտանգավորության տարբեր բնորոշումներ ունեցող արարքների նկատմամբ պետությունը վերաբերելու է ճիշտ հակառակը:

5. Ներկայումս դատական համակարգի ծանրաբեռնվածության պայմաններում, երբ հատկապես քրեական գործերերի ընթացքները տևում են տարիներ, վճարմամբ քրեական պատասխանատվությունից ազատման դրույթի չեղարկումը խնդիրներ է առաջացնելու հենց հարկ վճարողների պաշտոնատար անձանց համար գործարար միջավայրի տեսանկյունից և հատկապես անտեղի իրավաբանական ծախսերի համար: Գործող կարգավորումների շրջանակներում շատ դեպքերում, անկախ ստուգմամբ արձանագրված խախտումները հարկ վճարողի կողմից ոչ ընդունելի համարվելու հանգամանքի, նախընտրում են վճարել առաջադրված գումարը որպես այլընտրանք տարիներով դատական մարմիներում ժամանակի և իրավաբանական ծառայությունների գծով ծախսերի: Առաջարկվող կարգավորումների դեպքում մի կողմից հարկ վճարողի պաշտոնատար անձը ստիպված կլինի հետևողական լինել տվյալ գործում ապացուցել իր անմեղությունը, որը սակայն կարող է իր վրա թանկ նստել թե ժամանակի կորստի, թե առողջության և թե ֆինանսական միջոցների վատնման տեսանկյունից: Իսկ արդարացման դատավճիռ կայացնելու պարագայում մխիթարվել միայն բարոյական հաղթանակով:

4. Բազմաթիվ են դեպքերը, երբ օրենքներն ընդունվում են դրանց ուժի մեջ մտնելուց մի քանի օր առաջ, իսկ պետական կառավարման մարմինների կողմից ենթաօրենսդրական ակտերն ընդունվում կամ սահմանվում են դրանց վերաբերելիության ժամկետներից ուշ կամ հաշվարկների ներկայացման վերջնաժամկետում, իսկ որոշ դեպքերում էլ հաշվետվությունների ներկայացման էլեկտրոնային համակարգում հարկերի հաշվարկման ինքնաշխատ համակարգի խափանումը բերում է հարկայի պարտավորության չափի խեղաթյուրման: Հետևաբար, հարկային պարտավորությունների հաշվարկման համար էական նշանակություն ունեցող կարգավորումների ուշացումների և անորոշությունների պայմաններում հարկ վճարողները ստիպված են լինում հարկային հաշվարկները ներկայացնել ոչ ճշգրիտ: Այս պայմաններում, երբ նույնիսկ պետությունը, ի դեմս պետական կառավարման մարմինների պատշաճ վարքագիծ չի դրսևորում հարկ վճարողների կողմից հարկերի ճիշտ հաշվարկման համար, առնվազն անընդունելի է նման նոր կարգավորման սահմանումը: