ԿԻԲԵՌԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՄԱՍԻՆ

4. Ադապտացում հայկական համատեքստին Թեև առաջարկվող օրենսդրությունը բխում է միջազգային լավագույն փորձից, մասնավորապես՝ ԵՄ NIS դիրեկտիվներից, օրենքը հստակ չի տարանջատում կարևոր տեղեկատվական ենթակառուցվածքի օպերատորների և թվային ծառայություններ մատուցողների միջև: 4-րդ հոդվածում Օրենքը սահմանում է հիմնական տերմինները՝ ներառյալ թվային ենթակառուցվածքները, էլեկտրոնային առևտրային հարթակ և առցանց որոնման համակարգերը: «էլեկտրոնային առևտրային հարթակը» և «առցանց որոնման համակարգը» օգտագործվում են բացառապես Օրենքի 4-րդ հոդվածում, իսկ «թվային ենթակառուցվածքները» հիշատակվում են միայն մեկ անգամ: Հետևաբար, հավելյան պարզաբանումներ են անհրաժեշտ՝ օրենքի լեզուն համապատասխանեցնելու NIS հրահանգի տրամաբանությանը և հայկական համատեքստին:

3. Քաղաքական և դիվանագիտական ներկայացուցչականության ոչ բավարար մակարդակ Հաշվի առնելով կիբեռանվտանգության աճող կարևորությունը՝ օրենսդրական մակարդակով անհրաժեշտ է ապահովել Կենտրոնի բավարար քաղաքական ներկայացուցչություն: Կենտրոնի ղեկավարը հաշվետու է Բարձր տեխնոլոգիական արդյունաբերության նախարարին, որը Անվտանգության Խորհրդի մշտական անդամ չէ: Սա կարող է բացասական հետևանքներ ունենալ, և կիբեռանվտանգության ոլորտի սպառնալիքներն ու մարտահրավերը ստանան ոչ բավարար քաղաքական աջակցություն: Դիվանագիտական ոլորտում Կենտրոնը կարող է օգտնել բարձրացնելու Հայաստանի ներգրավվածության մակարդակը կիբեռանվտանգության միջազգային օրենքների և նորմերի զարգացման գործում: Հետևաբար, օրենսդրությունը պետք է խրախուսի ակտիվ ներգրավվածություն և համագործակցություն միջազգային գործընկերների և ՀՀ ԱԳՆ-ի հետ:

2. Հասարակության ներգրավման և համապետական կառավարման շեշտադրության պակաս Ի տարբերություն անվտանգության այլ ուղղությունների, կիբեռանվտանգությունը պահանջում է ներգրավվածություն հասարակության տարբեր հատվածների հետ: Օրենքի 5-րդ հոդվածում թվարկված են ՀՀ-ում կիբերանվտանգության սկզբունքները, որոնցում բացակայում Է երկու կարևոր ասպեկտ՝ «ամբողջ հասարակության ներգրավման» (whole-of-society approach) և «համապետական կառավարման» (whole-of-government approach): Օրենսդրությունը պետք է հստակ սահմանի Կենտրոնի և այլ շահառու կողմերի փոխհարաբերությունները՝ ապահովելով քաղաքականությունների մշակման ներառականություն: Սա ենթադրում է, որ օրենսդրական մակարդակով պետք է ընդունվի կիբեռանվտանգության ապահովման գործում հասարակության, այդ թվում՝ հասարակական կազմակերպությունների ներգրաման կարևորությունը: Միաժամանակ, առանցքային է այն գիտակցումը, որ կիբեռանվտանգության ապահովումը պետական մակարդակում ենթադրում ու պահանջում է համապետական կառավարման մոտեցում, ուստի դրա մասին նաև պետք է շեշտադրվի օրենսդրական մակարդակում: