ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ
«ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՊԱՇՏՈՆԱԿԱՆ ՓԱՍՏԱԹՂԹԵՐԸ ԱՊՈՍՏԻԼՈՎ ՎԱՎԵՐԱՑՆԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՕՐԵՆՔԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ
Ներկա իրավիճակ
Հայաստանի Հանրապետության համար «Օտարերկրյա պաշտոնական փաստաթղթերի օրինականացման պահանջը չեղյալ հայտարարելու մասին» 1961 թվականի հոկտեմբերի 5-ի Հաագայի կոնվենցիան ուժի մեջ է մտել 1994 թվականի օգոստոսի 14-ին: Հայաստանի Հանրապետության պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնում են Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունը և Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունը: Ներկայումս Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարությունը ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու գործընթացը կազմակերպում է Հայաստանի Հանրապետության արդարադատության նախարարի 200 թվականի հուլիսի 9-ի թիվ N521 հրամանի շրջանակներում, որում այս տարիների ընթացքում կատարվել են մի շարք փոփոխություններ: Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունը ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու գործընթացը կազմակերպում է Հայաստանի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարի 2010 թվականի դեկտեմբերի 30-ի թիվ N2/763 հրամանի շրջանակներում:
Միևնույն ժամանակ, դեռևս 2017 թվականից Արդարադատության նախարարության կողմից մշակվեց և ներդրվեց «Էլեկտրոնային ապոստիլ» էլեկտրոնային միասնական կառավարման համակարգը, որի շրջանակներում ապոստիլով վավերացման բոլոր գործընթացները իրականցվում են բացառապես էլեկտրոնային եղանակով: Նույն համակարգը նաև գտնվում է ներդրման փուլում Արտաքին գործերի նախարարությունում:
Անհրաժեշտություն է առաջացել ընդունել ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու գործընթացները կանոնակարգող նոր իրավական ակտեր՝ որոնցով կսահմանվեն էլեկտրոնային ձևաչափով ծառայությունների մատուցման կարգը և ժամկետները և կանոնակարգվեն դրանից բխող այլ գործառույթները: Հիմք ընդունելով Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 6-րդ հոդվածի 1-ին մասը՝ «Պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմիններն ու պաշտոնատար անձինք իրավասու են կատարելու միայն այնպիսի գործողություններ, որոնց համար լիազորված են Սահմանադրությամբ կամ օրենքներով», նոր ակտերի ընդունումը հնարավոր է միայն համապատասխան օրենքի ընդունման դեպքում:
Առաջարկվող լուծումները
Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրության 6-րդ հոդվածով սահմանված կարգով ընդունել «Հայաստանի Հանրապետության պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու մասին» ՀՀ օրենքը՝ լիազորելով Արդարադատության և Արտաքին գործերի նախարարներին ընդունել և հրապարակել ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու ընթացակարգերը սահմանող հրամաններ:
Ակնկալվող արդյունքներ
ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու գործընթացները կանոնակարգող լիազորությունների ամրագրում Հայաստանի Հանրապետության օրենքով, որի արդյունքում ընդունվող և հրապարակվող ակտերով սահմանված գործընթացները կկազմակերպվեն համապատասխան տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառման արդյունքում ձեռք բերված դրական փորձին: Կապահովվի ՀՀ պաշտոնական փաստաթղթերը ապոստիլով վավերացնելու գործընթացներ միասնականությունը: