«ՈՐԴԵԳՐԵԼ ՑԱՆԿԱՑՈՂ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅՈՒՆՈՒՄ ՄՇՏԱՊԵՍ ԲՆԱԿՎՈՂ ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ԿՈՂՄԻՑ ԵՐԵԽԱ ՈՐԴԵԳՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԻԾ

     Իրավական ակտի հիմնավորումը

1.

     Անհրաժեշտությունը

    «Որդեգրել ցանկացող Հայաստանի Հանրապետությունում մշտապես բնակվող Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների, որդեգրման ենթակա երեխաների հաշվառման, որդեգրել ցանկացող անձանց որդեգրման ենթակա երեխաների մասին տեղեկությունների տրամադրման, որդեգրել ցանկացող անձանց եվ որդեգրման ենթակա երեխաների  համադրման, որդեգրել ցանկացող անձանց կողմից երեխայի որդեգրման, որդեգրել ցանկացող անձանց և որդեգրման ենթակա երեխաների  վերաբերյալ տվյալների գաղտնիության պահպանման կարգը  և որդեգրման գործընթացի հետ կապված փաստաթղթերի օրինակելի ձևերը հաստատելու և Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թվականի մարտի 18-ի N 269-Ն որոշումն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին» որոշման նախագծի (այսուհետ՝ նախագիծ) մշակման համար հիմք է հանդիսացել Հայաստանի Հանրապետության ընտանեկան օրենսգրքի 112-րդ հոդվածի 1-ին մասը, 114-րդ և 116-րդ հոդվածները, 118-րդ հոդվածի 4-րդ մասը:  

Ինչպես նաև այն պայմանավորված է որդեգրման գործընթացում կոռուպցիոն ռիսկերի նվազեցման, այդ գործընթացի մեխանիզմների հստակեցման և  թափանցիկության  ապահովման  անհրաժեշտությամբ:

2.

Ընթացիկ իրավիճակը և խնդիրները

      2018 թվականինին ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության Կենտրոնացված հաշվառման տվյալների համաձայն, որպես որդեգրել ցանկացող անձ հաշվառվել է 198-ը, դրանցին 155-ը՝ ՀՀ քաղաքացիներ են, իսկ 43-ը` օտարերկրյա:

 Միևնույն ժամանակահատվածում  որդեգրման ենթակա երեխաների թիվը  81 է, որից որդեգրվել են 48-ը. 22-ը՝ ՀՀ քաղաքացիների, 26-ը՝ օտարերկրյա քաղաքացիների կողմից:

Ներկայում որդեգրման գործընթացում առկա են մի շարք խնդիրներ մասնավորապես գործընթացի համակարգման, որդեգրման ենթակա երեխաների տվյալների տրամադրման հստակ ընթացակարգի սահմանման, որդեգրման ենթակա երեխայի և որդեգրել ցանկացող ՀՀ քաղաքացիների համադրման, որդեգրված երեխաների հետագա խնամքի վերահսկողության հետ կապված իրավակարգավորումների բացակայությունը: Հիմք ընդունելով վերոհիշյալ խնդիրները սույն նախագծով նախատեսվում է Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2010 թվականի մարտի 18-ի N 269-Ն որոշումը ուժը կորցրած ճանաչել, բացառությամբ միջպետական որդեգրման մասի: Իսկ միջպետական որդեգրման գործընթացի կարգավորումները նախատեսվում է իրականացնել ընտանեկան օրենսգրքում փոփոխություններ և լրացումներ կատարելուց հետո:

3.

Կարգավորման նպատակը և բնույթը

Նախագծի ընդունմամբ կսահմանվեն որդեգրման գործընթացի կանոնակարգման առավել հստակ մեխանիզմներ մասնավորապես որդեգրման ենթակա երեխաների  անձնական (սահմանափակ) տվյաները որդեգրել ցանկացող անձանց տրամադրելու հետ կապված հարաբերություններում, որդեգրել ցանկացող անձանց և որդեգրման ենթակա երեխաների տվյալների համադրման  և  երեխայի խնամքի վերահսկողության իրավակարգավորումներում:

4.

  Նախագծերի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է Հայաստանի Հանրապետության աշխատանքի և սոցիալական      հարցերի նախարարության մասնագետների կողմից:

5.

Ակնկալվող արդյունքը

      Նախագծի ընդունման արդյունքում ՝

1. Կկանոնակարգվի որդեգրման ընթացակարգը, կկարգավորվի և կհստակեցվի երեխաների որդեգրման, որդեգրել ցանկացող անձանց հաշվառման, երեխայի խնամքի վերասկողության, համադրման առնչվող գործառույթները, իրավասու մարմինների լիազորությունների շրջանակը:

2. Կսահմանվի երեխա որդեգրել ցանկացող և կենտրոնացված հաշվառման վերցված անձանց՝ որդեգրման ենթակա երեխաների վերաբերյալ որոշակի անձնական տվյալները տրամադրելու նոր ընթացակարգ, որը որդեգրման գործընթացը կդարձնի հնարավորինս թափանցիկ և միաժամանակ կօգնի երեխա որդեգրել ցանկացող անձանց ընդունել երեխա ընտրելու մասին իրազեկված ու հիմնավորված որոշում,

3. Կնվազեցվի որդեգրման գործընթացում առկա կոռուպցիոն ռիսկերը, կապահովվի այդ գործընթացի թափանցիկությունը: