ԱՐՅԱՆ ՌԵԵՍՏՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ, ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ, ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԵՎ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

 «ԱՐՅԱՆ ՌԵԵՍՏՐԻ ԳՈՐԾՈՒՆԵՈՒԹՅԱՆ, ՏԵՂԵԿՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԳՐԱՆՑՄԱՆ, ՕԳՏԱԳՈՐԾՄԱՆ ԵՎ ՏՐԱՄԱԴՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ

1. Ընթացիկիրավիճակը և իրավական ակտի ընդունման անհրաժեշտությունը

«Արյան ռեեստրի գործունեության, տեղեկությունների գրանցման, օգտագործման և տրամադրման կարգը հաստատելու մասին» Կառավարության որոշման նախագծի ընդունման անհրաժեշտությունը բխում է «Մարդու արյան և դրա բաղադրամասերի դոնորության և փոխներարկումային բժշկական օգնության մասին» Հայաստանի Հանրապետության օրենքի պահանջներից (հոդված 6, մաս 1, կետ 4)` նպատակ ունենալով կանոնակարգել արյան ռեեստրի գործունեության, դրանում տեղեկատվությունների գրանցման, օգտագործման և տրամադրման հետ կապված հարաբերությունները:

ՀՀ Արյան ծառայության ստորաբաժանումներում տարեկան մոտ 10 000 անձից հավաքվում է ավելի քան 25 000 միավոր արյան բաղադրամաս: Ներկայումս յուրաքանչյուր ստորաբաժանում գործում է ինքնուրույն, չեն տիրապետում այլ ստորաբաժանումներում առկա պաշարների վերաբերյալ տեղեկատվությանը, ինչի հետևանքով հնարավոր չէ օպերատիվ կերպով ճշտել անհրաժեշտ բաղադրամասի առկայությունը: Բացի այդ, բավականին բարձր է արյան բաղադրամասերի խոտանումը ժամկետը լրանալու պատճառով:

Արյան ծառայության ստորաբաժանումների և Ինֆեկցիոն հիվանդությունների ազգային կենտրոնի, Մաշկաբանության և սեռավարակաբանության բժշկագիտական կենտրոնի, Հիվանդությունների վերահսկման և կանխարգելման ազգային կենտրոնի, Թոքաբանության ազգային կենտրոնի միջև կապի բացակայության պարագայում բարդանում է արյան դոնորների ընտրության հարցը, դժվարանում է վարակակիր անձանց հայտնաբերումը, ինչը բերում է լրացուցիչ ֆինանսական ծախսերի:

2. Առաջարկվող կարգավորումների բնույթը

Արյան ռեեստրի ստեղծման արդյունքում արյան ծառայության ստորաբաժանումները և փոխներարկումային բուժօգնություն իրականացնող բուժհաստատությունները մշտապես տեղեկացված կլինեն օգտագործման համար պիտանի առկա արյան բաղադրամասերի մասին և ժամանակին կլրացնեն արյան պաշարները, ինչը կարևորվում է հատկապես արտակարգ իրավիճակների դեպքում:

Հնարավորություն կընձեռվի ռացիոնալ օգտագործել հավաքված արյան բաղադրամասերը, ինչի շնորհիվ կնվազի արյան բաղադրամասերի խոտանումը: Հնարավոր կլինի վաղաժամ հայտնաբերել վարակակիր դոնորներին և ձեռնարկել անհրաժեշտ կանխարգելիչ միջոցառումներ վարակի տարածման դեմ: Դոնորի մոտ հակացուցումների հայտնաբերման փաստը հասանելի կլինի արյան ծառայության այլ ստորաբաժանումներին, ինչն էլ թույլ կտա բացառել դոնորի արյունատվությունը այլ տեղերում:

Արյան ռեեստրի ստեղծումը թույլ կտա վերահսկել դոնորների արյունատվությունների հաճախականությունը և նրանց առողջական վիճակի վերաբերյալ տեղեկատվությունը, ինչը կնպաստի դոնորի առողջության պահպանմանը: Հնարավորություն կստեղծվի վերլուծել արյունատվության և փոխներարկման ժամանակ առաջացած բարդությունները և ձեռնարկել համապատասխան միջոցառումներ:

3. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է Առողջապահության նախարարության և «Պրոֆեսոր Ռ. Օ. Յոլյանի անվան արյունաբանական կենտրոն» փակ բաժնետիրական ընկերության աշխատակիցների կողմից:

4. Ակնկալվող արդյունքը

 «Արյան ռեեստրի գործունեության, տեղեկությունների գրանցման, օգտագործման և տրամադրման կարգը հաստատելու մասին» կառավարության որոշման ընդունման արդյունքում ակնկալվում է ապահովել փոխներարկումային բժշկական օգնության որակը, փոխներարկման անվտանգությունը: