Добавить в избранное

ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ 2025-2031 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԻԾ

100%0%

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«ԶԲԱՂՎԱԾՈՒԹՅԱՆ 2025-2031 ԹՎԱԿԱՆՆԵՐԻ ՌԱԶՄԱՎԱՐԱԿԱՆ ԾՐԱԳԻՐԸ ՀԱՍՏԱՏԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ» ՀՀ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ ՈՐՈՇՄԱՆ ՆԱԽԱԳԾԻ ԸՆԴՈՒՆՄԱՆ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ 

  1. Իրավական ակտի անհրաժեշտությունը (նպատակը)

«Զբաղվածության 2025-2031 թվականների ռազմավարական ծրագիրը հաստատելու մասին» ՀՀ կառավարության որոշման նախագծի (այսուհետ՝ նախագիծ) մշակման անհրաժեշտությունը պայմանավորված է վերջին տարիներին զբաղվածության ոլորտի պետական քաղաքականության ուղենիշային ռազմավարության բացակայությամբ։

  1. Առաջարկվող կարգավորման բնույթը

Զբաղվածության 2025-2031 թվականների ռազմավարական ծրագիրը սահմանում է զբաղվածության ոլորտի զարգացման տեսլականը և դրան հասնելու արդյունավետ ճանապարհը։ Ծրագրի հիմքում ընկած է համապարփակ վերլուծական աշխատանք, որի շրջանակներում կատարվել է`

  • Աշխատուժի պրոֆիլավորում[1]
  • Աշխատաշուկայի միտումների վերլուծություն
  • Զբաղվածության քաղաքականության քարտեզագրում և արդյունավետության ուսումնասիրություն
  • Միջազգային լավագույն փորձի ուսումնասիրություն

Ռազմավարության մշակման բաղկացուցիչ մաս են կազմել իրականացված խորհրդակցությունները այնպիսի պետական մարմինների հետ ինչպիսիք են ՀՀ Վարչապետի և փոխվարչապետերի աշխատակազմեր, ԱԺ Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի մշտական հանձնաժողով, Աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարություն (ԱՍՀՆ), Տարածքային կառավարման և ենթակառուցվածքների նախարարություն (ՏԿԵՆ), Ֆինանսների նախարարություն (ՖՆ), Էկոնոմիկայի նախարարություն (ԷՆ), Կրթության, գիտության, մշակույթի և սպորտի նախարարություն (ԿԳՄՍՆ) և այլ նախարարություններ: Անցկացվել են մոտ 50 հանդիպումներ մասնավոր կազմակերպությունների և միջազգային կառույցների հետ` ներառյալ Համաշխարհային Բանկ (ՀԲ), Աշխատանքի միջազգային կազմակերպություն (ԱՄԿ), Վերակառուցման և զարգացման եվրոպական բանկ (ՎԶԵԲ), և այլն: Կազմակերպվել են քննարկումներ ՀԿ-ների, արհմիությունների, գործարար ասոցիացիաների ու այլ շահագրգիռ կողմերի հետ: Մշակման ընթացքում ընդհանուր առմամբ կատարվել է 700-ից ավելի դիտարկումների քննարկում և ինկորպորացում: Շահագրգիռ կողմերի ներգրավվածությունն ապահովվել է Ռազմավարության մշակման յուրաքանչյուր փուլում՝ ներառյալ վերլուծական հատվածի պատրաստում, ռազմավարության կառուցվածքի սահմանում, ծրագրերի և միջոցառումների ձևավորում:

Հայաստանում գործազրկությունը կրում է ինչպես ցիկլիկ, այնպես էլ կառուցվածքային բնույթ: Վերջինիս պատճառը աշխատաշուկայում առկա առաջարկի և պահանջարկի անհամապատասխանությունն է որակական և քանակական տեսանկյունից: Աշխատուժի զգալի մասն անմրցունակ է և չունի գիտելիքների, փափուկ ու մասնագիտական հմտությունների այն մակարդակը, որն անհրաժեշտ է ժամանակակից արագ փոփոխվող աշխատաշուկայի կարիքները բավարարելու համար: Աշխատանքային ռեսուրսների թերզբաղվածներ, գործազուրկներ և պոտենցիալ աշխատուժ ենթախմբերը միասին կազմում են աշխատանքային ռեսուրսների թերօգտագործվող հատվածը, որը սույն Ծրագրի թիրախն է: 2022 թվականին թերօգտագործվող հատվածը կազմել է աշխատանքային ռեսուրսների 15%-ը կամ 339 հազ․ մարդ։ Այց ցուցանիշը վկայում է չիրացված ներուժի մասին, որը, մրցունակ աշխատանք ունենալու պարագայում, կարող է նշանակալի ավելացված արժեք ստեղծել տնտեսության մեջ: Ավելին, վերոնշյալ խմբի անդամների մեծ մասի մոտ աշխատանքի բացակայությունը աղքատության ավելացման պատճառ է դառնում: Ստեղծված իրավիճակն ունի մի շարք փոխկապակցված պատճառներ, այդ թվում` կրթության որակը, արտադրողականության աճը խթանող տնտեսական քաղաքականություն և զբաղվածության խթանման պետական քաղաքականության ցածր արդյունավետություն: Այդ քաղաքականությունը հիմնականում ուղղված է եղել վերացնելու աշխատաշուկայի խնդիրների հետևանքները և չի եղել անդրադարձ այդ խնդիրները ծնող պատճառներին: Կիրառված մոտեցումները միտված են եղել գործազրկության մեջ հայտնված բանկչությանը կրկին ապահովել աշխատանքով, այնինչ կարիք կա իրավիճակին մոտենալ համապարփակորեն և լուծել աշխատաշուկայի թե՛ առաջարկի և թե՛ պահանջարկի խնդիրները` ձգտելով զարգացնել և դարձնել միմյանց համապատասխան: Այսպիսով սույն Ծրագիրը միտված է դրական ներազդեցություն ունենալ զբաղվածության վրա` զուգահեռ նպաստելով տնտեսական արտադրողականության աճին:

Որպես Ծրագրի թիրախային խմբեր որոշվել են` Մարզային քաղաքներ ներառող համայնքների բնակչությունը, Չսովորող, չաշխատող երիտասարդները, 30-39 տարեկան կանայք, Ընտանեկան ու սոցիալական նպաստ ստացող, առանց սահմանափակումների աշխատունակ շահառուները: Սա պատճառաբանվում է այս խմբերում թերօգտագործվող աշխատանքային ռեսուրսների բարձր կենտրոնացվածությամբ և դրա արդյունքում խմբերի բարձր խոցելիությամբ:

Ծրագիրը հիմնվում է համադրելի երկրների հաջողված փորձի վրա, ըստ որի անհրաժեշտ է ապահովել տնտեսական ներառական աճ, որը կգերազանցի արտադրողականության աճին, ինչը հնարավոր է երեք ուղղություններով միջամտությունների միջոցով` տնտեսության կառուցվածքային փոխակերպում և աշխատուժի կենտրոնացում գյուղատնտեսությունից դեպի ոչ գյուղատնտեսական ոլորտներ, արտահանման խթանում, օտարերկրյա ուղղակի ներդրումների  (ՕՈՒՆ) ներհոսք:

Ծրագրի տեսլականն է` Զբաղվածության աճը` մրցունակ և զբաղունակ աշխատուժի ձևավորման և բարձր արտադրողականությամբ աշխատանքային հնարավորությունների ընդլայնման միջոցով:

Ծրագրի շրջանակներում սահմանվել են հետևյալ Ռազմավարական նպատակները`

  • Մարզային քաղաքները ներառող համայնքներում ոչ գյուղատնտեսական, բարձր արտադրողականություն ունեցող զբաղվածության աճ:
  • 18-29 տարեկան չսովորող, չաշխատող երիտասարդների զբաղվածության աճ՝ հմտությունների շարունակական զարգացման, դրանց իրացման հնարավորությունների ընդլայնման և արտադրողականության բարձրացման միջոցով:
  • Կանանց զբաղվածության աճ՝ աշխատաշուկայում նրանց ներուժի ամբողջական և երկարաժամկետ իրացման, ինչպես նաև ձեռներեցության զարգացման միջոցով` մասնավորապես թիրախավորելով միջին տարիքի (30-40) կանանց զբաղվածությունը:
  • Ընտանեկան և սոցիալական նպաստ ստացող, առանց սահմանափակումների աշխատունակ շահառուների ինտեգրում՝ սոցիալական նպաստի համակարգի արդյունավետության բարձրացման միջոցով:
  • Զբաղվածության ոլորտում պետական քաղաքականության համակարգի փոխակերպում՝ նպատակաուղղված մարդկային կապիտալի (աշխատաշուկայի առաջարկի) զարգացմանը, բարձր արտադրողականությամբ աշխատատեղերի (աշխատաշուկայի պահանջարկի) աճին, աշխատուժի առաջարկի և պահանջարկի անհամապատասխանությունների կրճատմանը:

 

  1. Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները և անձինք

Նախագիծը մշակվել է ՀՀ աշխատանքի և սոցիալական հարցերի նախարարության կողմից «ԱՄԵՐԻԱ» կառավարման խորհրդատվական ծառայության և «ՍԻՎԻՏՏԱ ԷՅԷՄ»  խորհրդատվական ընկերության աջակցությամբ։

4. Ակնկալվող արդյունքը 

Ռազմավարական րագրի իրականացման արդյունքում նախատեսվում են հետևյալ ազդեցության ցուցանիշները՝

  • Մինչև 2031 թվականը զբաղվածության մակարդակը մարզային քաղաքները ներառող համայնքներում կհասնի մինչև 60.7% (2022 թվականի 51.2%-ի փոխարեն):
  • ՀՀ 20-29 տարեկան բնակչության կազմում չսովորող, չաշխատող երիտասարդների մասնաբաժինը 2031 թվականին կկազմի մինչև 19.6% (2022 թվականի 35%-ի փոխարեն):
  • Զբաղված կանանց մասնաբաժինը ՀՀ կին 15-74 տարեկան աշխատանքային ռեսուրսների նկատմամբ կաճի` հասնելով մինչև 9% (2022 թվականի 41.5%-ի փոխարեն):
  • Թերօգտագործվող աշխատուժը 2031 թվականին կկազմի մինչև 166.55 հազ. մարդ՝ 2022 թվականի համեմատ նվազելով միննչև 50.8%-ով և կազմելով աշխատանքային ռեսուրսների մինչև 7%-ը՝ 2022 թվականի 15%-ի փոխարեն։
  • Զբաղվածությունը մինչև 2031 թվականը կգերազանցի աշխատանքային ռեսուրսների մինչև 60%-ը և կավելանա 252 հազար մարդով՝ հասնելով մինչև 1,409 հազարի։
  • Զբաղվածության ծրագիրն էական ազդեցություն կունենա աղքատության մակարդակի վրա, որը մինչև 2031 թվականը կնվազի` հասնելով մինչև 19%-ի։

 

  1. Լրացուցիչ ֆինանսական միջոցների անհրաժեշտությունը և պետական բյուջեի եկամուտներում և ծախսերում սպասվելիք փոփոխությունները

 

Ռազմավարական ծրագրի ֆինանսական գնահատականն ըստ ռազմավարական նպատակների, ծրագրերի և միջոցառումների կներկայացվի ՀՀ վարչապետի աշխատակազմ որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո եռամսյա ժամկետում։

6. Կապը ռազմավարական փաստաթղթերի հետ. Հայաստանի վերափոխման ռազմավարություն 2050, Կառավարության 2021-2026թթ. ծրագիր, ոլորտային և/կամ այլ ռազմավարություններ 

Ռազմավարակին ծրագիրը բխում է Հայաստանի վերափոխման՝ մինչև 2050թ. ռազմավարության և ՀՀ Կառավարության ծրագրի այնպիսի նպատակներից, ինչպիսիք են զբաղվածության աճը, կյանքի որակի բարելավումը, մեկ շնչի հաշվով ՀՆԱ-ի աճը և աղքատության նվազումը: 

[1] Տվյալների աղբյուրը հանդիսանում է Հայաստանի Հանրապետության վիճակագրական կոմիտեի (Արմստատ) կողմից հրապարակված աշխատուժի հետազոտության անվանազերծված ամենանոր արդյունքները:

  • Продолжительность

    10.12.2024 26.12.2024
  • Тип

    Pешение

  • Область

    Работа и занятость

  • Министерство

    Министерство труда и социальных вопросов

Отправить письмо автору проекта

Ваше предложение будет опубликовано на сайте в течение 10 рабочих дней

Отмена

Просмотры 817

Принт

Предложения

Հայաստանի բուհերի արհեստակցական կազմակերպությունների ճյուղային հանրապետական միություն

17.12.2024

Առաջարկում ենք Նախագծի 5.3.1 Ծրագրի արդյունքների 4-րդ կետից Արհմիություններին վերաբերող մասը առանձնացնել տեսչական մարմնից և գրել առանձին կետով և ավելացնել «Գործատուների կառավարման մարմիններում Արհմիությունների ներկայացուցիչների մասնակցության օրենսդրական մեխանիզմների ներդրում» բառերը։ Արդյունքի համապատասխան կետը վերախմբագրելով հետևյալ կերպ «Արհմիությունների դերի բարձրացման նպատակով վերանայվելու է սոցիալական գործընկերության ամրապնդման մեխանիզմները՝ մշակելով աշխատողների ներկայացուցչական մարմիններում ընտրված աշխատողների պաշտպանվածությանը վերաբերող կարգավորումներ, գործատուների կառավարման մարմիններում Արհմիությունների ներկայացուցիչների մասնակցության օրենսդրական մեխանիզմների ներդրում»։

Հայաստանի բուհերի արհեստակցական կազմակերպությունների ճյուղային հանրապետական միություն

17.12.2024

Նախագծի 5.3.1 Ծրագրում առաջարկում ենք ավելացնել «Արհմիությունների դերի բարձրացում» բառերը։ Ծրագրի անվանումը դարձնելով՝ «Աշխատանքային հարաբերությունների կարգավորման համակարգի կատարելագործում, սոցիալական գործընկերության խթանում և Արհմիությունների դերի բարձրացում:»

Узнать больше

Оставить предложение

Вы можете оставить комментарий только после регистрации в сайте и после в систему.

Ваш комментарий будет опубликован в течение 2 рабочих дней, после подтверждения администратором сайта.

Представленные предложения можно найти в разделе Краткое содержание .