Under development

ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒԹՅԱՆ 2016 ԹՎԱԿԱՆ ՄԱՅԻՍԻ 5-Ի N 492-Ն ՈՐՈՇՄԱՆ ՄԵՋ ՓՈՓՈԽՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԵՎ ԼՐԱՑՈՒՄՆԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼՈՒ ՄԱՍԻՆ

3 - Agree
0 - Disagree

ՀԻՄՆԱՎՈՐՈՒՄ

«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվական մայիսի 5-ի

N 492-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ եվ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագծի վերաբերյալ

Իրավական ակտի անհրաժեշտությունը

«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվականի մայիսի 5-ի N 492-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ և լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագըծը մշակվել է ի կատարումն ՀՀ վարչապետի 2019 թվականի օգոստոսի 1-ի N 1025-Ա որոշմամբ հաստատված հավելվածի և նպատակաուղղված է «Մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման ենթարկված անձանց նույնացման և աջակցության մասին» օրենքի 25-րդ հոդվածի 3-րդ մասի պահանջի, ինչպես նաև ստնաձնած միջազգային պարտավորությունների կատարմանը:

Կարգավորման առարկան

Միջազգային փորձագետների գնահատմամբ յուրաքանչուր տարի միլիոնավոր մարդիկ ենթարկվում են սեռական և աշխատանքային շահագործման, ընդ որում այս հանցատեսակի տարածման համար նշանակություն չունի ո´չ երկրի զարգացման մակարդակը, ո´չ էլ աշխարհաքաղաքական դիրքը: Հաշվի առնելով հանցագործության թաքնվածությունը (թրաֆիքինգը դժվար է բացահայտվում, էլ ավելի դժվար ապացուցվում է), հստակ գնահատել երևույթի ծավալները հնարավոր չէ: Այնուամենայնիվ, բոլոր դիտարկումները ցույց են տալիս են, որ վերջին տարիների զարգացումները և միգրացիոն տեղաշարժերը ազդել են ինչպես թրաֆիքինգի տարածման, այնպես էլ նոր դրսևորումների ի հայտ գալուն: Ինչ վերաբերվում է զոհերին ապա առավել խոցելի են կանայք և երեխաները:

Վերջին տարիների ընթացքում Հայաստանի Հանրապետությունում ավելի քան 30 երեխա (11-ից մինչև 17 տարեկան) ենթարկվել է թրաֆիքնգի՝ սեռական շահագործման, մուրացկանության, աշխատանքային շահագործման ձևով: Վերջինի առումով նոր դրսևորում են այսպես կոչված շրջիկ ընտանիքները, որոնք չունենալով մշտական բնակության վայր, աշխատանք, եկամուտ, հաճախ չունենալով նույնիսկ փաստաթղթեր, տեղափոխվում են համայնքից համայնք, մարզից մարզ և աշխատում են անսնաֆերմաներում: Այս ընտանիքներն ապրում են գոմերում, կատարում են ծանր աշխատանք, չեն վարձատրվում, ենթարկվում են բռնության: Առավել խոցելի են այս պարագայում երեխաները: Խախտված են նրանց մանկության, կրթության, առողջության պաշտպանության, նորմալ պայմաններում ապրելու և զարգանալու իրավունքները: Երեխաներից շատերն ընդհանրապես տառաճանաչ չեն: Նրանց հիմնականում հայտնաբերում են իրավապահ մարմիններն օպերատիվ աշխատանքների արդյունքում, մինչդեռ գործընթացի մասնակից պետք է լինեն նաև համայնքային բոլոր ծառայությունները՝ համայքնի ղեկավարից սկսած մինչև դպրոցների տնորեններ, ամբուլատորիաներ և այլն:

Հարկ է նշել, որ դեռևս 2015 թվականին Ազգային վիճակագրական կոմիտեն Հայաստանում ԱՄՆ դեսպանատան և Աշխատանքի միջազգային կազմակերպության օժանդակությամբ իրականացրել էր հետազոտություն, ուղղված աշխատող երեխաների բացահայտմանը: Հետազոտության արդյունքում պարզվել էր, որ 5-17 տարեկան հարցված երեխաների 39,3 %-ը ներգրավված են արգելված համարվող աշխատանքներում: Հետազոտությունն իրականացվել էր ԱՄԿ մեթոդաբանությամբ և Հայաստանի կողմից վավերացված ԱՄԿ համապատասխան կոնվենցիաներով սահմանաված բնարոշումների կիրառմամբ: Հետազոտության նպատակը չեր առանձնացնել շահագործման դեպքերը, բայց նշված բնորոշումների և տարիքի և կատարած աշխատանքների բնույթի անհամատեղելիությունը անուղղակի ձևով խոսում էր շահագործման հնարավոր վտանգների մասին:

Հայաստանի Հանրապետության իրավակիրառական պրակտիկան բացահայտել է երեխաների համար՝ որպես տարբեր ռիսկերի, այդ թվում շահագործման ենթարկվելու ռիսկի նկատմամբ առավել խոցելի խումբ, ուղղորդման հստակ մեխանիզմի բացակայությունը և դրա սահմանման անհրաժեշտությունը: Զոհերի նույնացումը և աջակցության տրամադրումը ուղղորդման բաղկացուցիչ փուլերից են և տրամաբանորեն պետք է ներառված լինեն ՀՀ կառավարության 05.05.2016թ. N492-Ն որոշմամբ սահմանված կարգում:

Ուղղորդման ընթացակարգի նպատակն է ամրապնդել միջգերատեսչական կապերը ուղղորդման մասնակիցների միջև: Նախագծով առաջարկված փոփոխությունները ոչ միայն կնպաստեն մարդկանց թրաֆիքինգի և շահագործման դեմ պայքարի ոլորտի և հարակից ոլորտների օրենսդրության և օրենքների առավել արդյունավետ կիրառմանը, այլ և կսահմանեն թրաֆիքինգի և շահագործման ենթարկված երեխաների հայտնաբերման, նույնացման, աջակցության և պաշտպանության արագ և արդյունավետ արձագանքման մեխանիզմ:

3.Նախագծի մշակման գործընթացում ներգրավված ինստիտուտները, անձիք

Նախագիծը մշակվել է նախարարության աշխատակազմի ընտանիքի, կանանց և երեխաների հիմնահարցերի վարչության կողմից:

Ակնկալվող արդյունքները

Նախագծում առաջարկված փոփոխությունները կնպաստեն թրաֆիքինգի կամ շահագործման ենթարկված երեխաների ուղղորդման մեխանիզմի ձևավորմանը, հիմնական դերակատարների միջև գործակցային կապերի ստեղծմանը և միջգերատեսչական համագործակցության զարգացման միջոցով անչափահասների շրջանում թրաֆիքինգի դեպքերի կանխարգելմանը, ինչպես նաև երեխաների աջակցությանն ու պաշտպանությանն ուղղված միջոցառումների արդյունավետ կազմակերպմանը և վերահսկմանը: Նախագիծը կընդլայնի և կամրապնդի տարբեր մարմինների և կազմակերպությունների միջև գործակցության շրջանակը, կսահմանի գործողությունների հաջորդականությունը, կնպաստի ոլորտի մասնագետների կարողությունների զարգացմանը, աշխատանքի արդյունավետության բարձրացմանը և, որպես վերջնական արդյունք, երեխայի իրավունքների և շահերի պաշտպանության համակրգի հզորացմանը:

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվական մայիսի 5-ի

N 492-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ եվ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագծի ընդունման կապակցությամբ պետական բյուջեում եկամուտների ԵՎ ծախսերի էական ավելացման կամ նվազեցման մասին

ՏԵՂԵԿԱՆՔ

«Հայաստանի Հանրապետության կառավարության 2016 թվական մայիսի 5-ի

N 492-Ն որոշման մեջ փոփոխություններ եվ լրացումներ կատարելու մասին» Հայաստանի Հանրապետության կառավարության որոշման նախագծի ընդունման կապակցությամբ այլ իրավական ակտերում փոփոխություններ ԵՎ լրացումներ կատարելու անհրաժեշտության մասին

Discussed

26.03.2020 - 10.04.2020
Type

Decision
Area

Fight against trafficking and illegal durg trade
Ministry

Ministry of Labor and Social Affairs

Send a letter to the draft author

Your suggestion will be posted on the site within 10 working days